-
1 grex
grex, grĕgis, m. ( fem., Lucil. ap. Charis. p. 72 P.; Lucr. 2, 662; Inscr. ap. Maff. Mus. Veron. 127, 4) [Sanscr. root jar-, come together; Gr. ageirô, agora], a flock, herd, drove, swarm (cf.: armentum, jumentum, pecus).I.Lit., of animals:II.pecudes dispulsae sui generis sequuntur greges,
Cic. Att. 7, 7, 7; cf.:greges armentorum reliquique pecoris,
id. Phil. 3, 12, 31:nobilissimarum equarum,
id. Verr. 2, 2, 7, § 20:asinorum,
Varr. R. R. 2, 6, 2:lanigeri,
Verg. G. 3, 287:vir gregis ipse caper,
id. E. 7, 7; cf.:dux gregis,
i. e. a bull, Ov. A. A. 1, 326:elephantorum,
Plin. 5, 1, 1, § 5:porcorum,
Juv. 2, 80:pavonum,
Varr. R. R. 3, 6, 2:anserum,
id. ib. 3, 10, 1:anatum,
id. ib. 3, 11, 1:avium,
Hor. Ep. 1, 3, 19.—Opp. to armenta, of small cattle:non ego sum pastor, non hic armenta gregesve,
Ov. M. 1, 513; 4, 635; Tib. 1, 5, 28.—Prov.:grex totus in agris Unius scabie cadit,
Juv. 2, 79. —Transf.A. 1.In gen.:2.in hunc igitur gregem P. Sullam ex his honestissimorum hominum gregibus reicietis?
Cic. Sull. 28, 77:amicorum,
id. Att. 1, 18, 1; cf.:scribe tui gregis hunc,
i. e. receive him into the number of your friends, Hor. Ep. 1, 9, 13:philosophorum,
Cic. de Or. 1, 10, 42:ille virorum (of the Fabians),
Sil. 7, 58:Cethegus libertos suos orabat, uti grege facto cum telis ad se irrumperent,
i. e. in a body, Sall. C. 50, 2; id. J. 58, 3:quos respexit rex grege facto venientes,
Liv. 8, 24, 13:ne servi quidem uno grege profugiunt dominos,
i. e. all together, Curt. 10, 2, 12:ego forsitan propter multitudinem patronorum in grege annumerer,
Cic. Rosc. Am. 32, 89:Epicuri de grege porcus,
Hor. Ep. 1, 4, 16:grex contaminatus turpium virorum,
id. C. 1, 37, 9:venalium,
Plaut. Cist. 4, 2, 67:indocilis,
Hor. Epod. 16, 37:cum populum gregibus comitum premit spoliator,
Juv. 1, 46.—In partic., of players or charioteers, a company, troop, band: si voltis adplaudere hunc gregem et fabulam, Plaut. Ps. 5, 2, 33; id. Cas. prol. 22; Ter. Heaut. prol. 45; id. Phorm. prol. 32; Petr. 80; Inscr. Grut. 1024, 5; Inscr. ap. Marin. Frat. Arv. p. 257.—B.Of things (very rare):virgarum,
a bundle of rods, Plaut. Ps. 1, 3, 99. -
2 propior
prŏpĭor, ĭus, gen. ōris, adj. comp., and proxĭmus, a, um, adj. sup. (v. below, II.) [from the obsol. propis; whence prope].I. A.Lit., of place:B.portus propior,
Verg. A. 3, 530:tumulus,
Liv. 22, 24:ut propior patriae sit fuga nostra,
Ov. P. 1, 2, 130:domus,
Sall. H. 2, 40 Dietsch:cum propior caliginis aër Ater init oculos,
Lucr. 4, 338 (314).—With acc.:propior montem suos collocat,
Sall. J. 49, 1:propior hostem,
Hirt. B. G. 8, 9.—With ab:quisquis ab igne propior stetit,
Sen. Ep. 74, 4.—With inf.:propior timeri,
Stat. Th. 12, 223.— Neutr. plur, subst.: prŏpĭōra, um, places lying near:propiora fluminis,
Tac. H. 5, 16:tenere,
Verg. A. 5, 168.—Trop.1.Of time, nearer, later, more recent:2.veniunt inde ad propiora,
Cic. Tusc. 1, 48, 116:venio ad propiorem (epistulam),
id. Att. 15, 3, 2:propior puero quam juveni,
Vell. 2, 53, 1:septimus octavo jam propior annus,
Hor. S. 2, 6, 40; id. C. 3, 15, 4:mors,
Tib. 2, 3, 42:propiore aut longiore tempore aliquid facere,
Dig. 23, 4, 17.—Of relationship, nearer, more nearly related; with dat.:3.quibus propior P. Quintio nemo est,
Cic. Quint. 31, 97:ille gradu propior sanguinis,
Ov. H. 3, 28; 16, 326; 20, 158:amicus,
Hor. Ep. 1, 9, 5.—Of resemblance, more nearly resembling, more like (class.); with dat.:4.quae sceleri propiora sunt, quam religioni,
Cic. Verr. 2, 4, 50, § 112:tauro,
Verg. G. 3, 57:vero est propius,
more probable, Liv. 4, 37; Ov. F. 4, 801; Tac. A. 13, 34; id. G. 45:scribere Sermoni propiora,
Hor. S. 1, 4, 42.—With acc. (not in Cic.):propius est fidem,
is more credible, Liv. 4, 17:quod tamen vitium propius virtutem erat,
Sall. C. 11, 1.—Of relation or connection, nearer, more nearly related, affecting or concerning more nearly, of greater import, closer, more intimate:A.hunc priorem aequom'st me habere: tunica propior pallio est, proverbially,
my shirt is nearer than my coat, Plaut. Trin. 5, 2, 30:propior societas eorum, qui ejusdem civitatis,
Cic. Off. 3, 17, 69:sua sibi propiora pericula esse, quam mea,
id. Sest. 18, 40:alium portum propiorem huic aetati videbamus,
id. Att. 14, 19, 1:damnum propius medullis,
Hor. Ep. 1, 10, 28:cura propior luctusque domesticus,
Ov. M. 13, 578; id. P. 4, 9, 71:supplemento vel Latium propius esse,
Liv. 8, 11:irae quam timori propiorem cernens,
more inclined to anger than to fear, Tac. A. 16, 9: oderat Aenean propior Saturnia Turno, more inclined or attached to, Ov. Tr. 1, 2, 7.—Hence, adv.: prŏpĭus, more nearly, nearer, closer (class.).Lit.1.Absol.:2.propius accedamus,
Ter. Ad. 3, 2, 11; Ov. M. 2, 41:res adspicere,
Verg. A. 1, 526:propius spectare aliquid,
Hor. Ep. 1, 1, 67;stare,
id. A. P. 361.—With dat., nearer to: propius grammatico accessi, Cic. ap. Diom. p. 405 P. (not elsewhere in Cic.):3.propius Tiberi quam Thermopylis,
Nep. Hann. 8, 3:propius stabulis armenta tenerent,
Verg. G. 1, 355.—With acc.:4.ne propius se castra moveret,
Caes. B. G. 4, 9:pars insulae, quae est propius solis occasum,
id. ib. 4, 28: propius aliquem accedere, id. ib. 5, 36:propius urbem,
Cic. Phil. 7, 9, 26:mare,
Sall. J. 18, 9.—With ab:B.propius a terris,
Cic. N. D. 1, 31, 87:antiquitas quo propius aberat ab ortu et divinā progenie, hoc melius ea cernebat,
id. Tusc. 1, 12, 26:ab Urbe,
Plin. 17, 25, 38, § 243.—Trop.:II.ut propius ad ea accedam, quae a te dicta sunt,
Cic. Fin. 4, 10, 24; Sen. Ira, 3, 42, 4; Cic. Part. 36, 124:propius accedo: nego esse illa testimonia,
id. Fl. 10, 23:a contumeliā quam a laude propius fuerit post Vitellium eligi,
Tac. H. 2, 76:nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequeretur,
he was within an ace of following him, Cic. Clu. 21, 59; so,propius nihil est factum, quam ut occideretur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15.Sup.: proxĭmus (PROXVMVS and PROXSVMEIS, Tab. Bant.; late comp. proximior, Sen. Ep. 108, 16; Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.; v. below, B. 2. and 3.; cf. in adv. 2. c.), a, um, adj., the nearest, next (class.).A.Lit., of place:1. 2.proxima oppida,
Caes. B. G. 3, 12:via,
Lucr. 5, 103; cf.:via ad gloriam proxima et quasi compendiaria,
Cic. Off. 2, 12, 43:ad proximum mare, dein Romam pergerent,
Sall. J. 23, 2:in proximos collis discedunt,
id. ib. 54, 10:proximum iter in Galliam,
Caes. B. G. 1, 10:paries cum proximus ardet,
Hor. Ep. 1, 18, 84:agri termini,
id. C. 2, 18, 23:proximus vicinus,
one's nearest neighbor, Plaut. Most. 3, 1, 138; Ter. Hec. 1, 2, 49; Cic. Att. 2, 14, 2; Dig. 50, 15, 4.—With dat.:Belgae proximi sunt Germanis,
Caes. B. G. 1, 1: huic proximum inferiorem orbem tenet puroeis, Cic. N. D. 2, 20, 53:proxima Campano ponti villula,
Hor. S. 1, 5, 45.—With acc. (not in Cic.):qui te proximus est,
Plaut. Poen. 5, 3, 1:ager proximus finem Megalopolitarum,
Liv. 35, 27:Crassus proximus mare Oceanum hiemarat,
Caes. B. G. 3, 7, 2:qui proximi forte tribunal steterant,
Liv. 8, 32, 12.—With ab, nearest to, next to:dactylus proximus a postremo,
next before, Cic. Or. 64, 217:ut quisque proximus ab oppresso sit,
Liv. 37, 25:proximus a dominā,
Ov. A. A. 1, 139:proxima regio ab eā (urbe),
Curt. 10, 5, 18. —Hence, as subst.,proxĭmum, i, n., the neighborhood, vicinity:B.vicinus e proximo,
hard by, Plaut. Aul. 2, 4, 11:aquam hinc de proximo rogabo,
from the house next door, id. Rud. 2, 3, 73:cum in proximo hic sit aegra,
close by, next door, Ter. Hec. 3, 2, 6:huic locum in proximum conduxi,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4:per impluvium huc despexi in proximum,
into our neighbor's, Plaut. Mil. 2, 3, 16.— Plur.:traicit in proxima continentis,
Liv. 31, 46, 12.—Trop.1.Of time, the next preceding or following, the previous, last, the next, the following, ensuing:2.quid proximā, quid superiore nocte egeris,
Cic. Cat. 1, 1, 1:his proximis Nonis, cum in hortos Bruti venissemus,
id. Lael. 2, 7:Gabinius quem proximis superioribus diebus acerrime oppugnasset,
id. Fam. 1, 9, 20: se proximā nocte castra moturum, on the next, i.e. the following night, Caes. B. G. 1, 40 fin.; 2, 12; 3, 18; Liv. 2, 7, 1:proximo anno,
Sall. J. 35, 2; Plin. 17, 23, 35, § 208:in proxumum annum (se) transtulit,
Cic. Mil. 9, 24:proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus,
id. Phil. 1, 13, 32:bello tanto majore quam proximo conatu apparatum est,
Liv. 4, 23, 6 Weissenb. ad loc.: IN DIEBVS V. PROXSVMEIS QVIBVS QVISQVE EORVM MAG (istratum) INIERIT, Tab. Bantin. lin. 14; so ib. lin. 12; Cic. Fam. 10, 26, 2; id. Att. 11, 11, 1:censor qui proximus ante me fuerat,
id. Sen. 12, 42: die proximi, old abl. form for proximo, Cato ap. Gell. 10, 24, 10, and ap. Non. 153, 11; cf.:crastinus, pristinus, etc., but proximo a. d. VI. Kal. Octobr.,
recently, last of all, Cic. Att. 18, 5.—In order of succession, rank, estimation, worth, etc., the next:3.summa necessitudo videtur esse honestatis: huic proxima incolumitatis: tertia ac levissima commoditatis,
Cic. Inv. 2, 58, 173:observat L. Domitium maxime, me habet proximum,
id. Att. 1, 1, 3:proximos dentes eiciunt,
Varr. R. R. 2, 7, 2:prima vulnera... Proxima,
Ov. M. 3, 233:proximos illi tamen occupavit Pallas honores,
Hor. C. 1, 12, 19: proximum est, ut, it follows that, remains that, the next point is: proximum est ergo, ut, opus fuerit classe necne quaeramus, we must next inquire, Cic. Fl. 12, 27:proximum est, ut doceam, deorum providentiā mundum administrari,
id. N. D. 2, 29, 73.—Of value or quality, the next, most nearly approaching, most like or similar:id habendum est antiquissimum et deo proximum, quod est optimum,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ficta voluptatis causā sint proxima veris,
Hor. A. P. 338:proxima Phoebi Versibus ille facit,
Verg. E. 7, 22.— Comp.:ut quorum abstinentiam interrupi, modum servem et quidem abstinentiae proximiorem,
Sen. Ep. 108, 16.—In relationship, connection, or resemblance, the nearest, next, most nearly or closely related, next of kin, most like:b.AGNATVS PROXIMVS, Fragm. XII. Tabularum: hic illi genere est proximus,
Ter. Ad. 4, 5, 17:proximus cognatione,
Cic. Inv. 2, 49, 144:id des proximum,
id. Leg. 2, 16, 40:proxima virtutibus vitia,
Quint. 10, 2, 16:propinquitate,
Nep. Ages. 1, 3:proximae necessitudines,
Petr. 116.— Comp.: si quis proximior cognatus nasceretur, Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.— Subst.: proxĭmi, ōrum, m., one's nearest relatives, next of kin:injuriosi sunt in proximos,
Cic. Off. 1, 14, 44; Caes. Fragm. ap. Gell. 5, 13, 6; Phaedr. 5, 1, 16:cum haec omnia cumulate tuis proximis plana fecero,
i.e. to your friends, intimates, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165; id. Pis. 32, 79; Gell. 3, 8, 3.—In gen., one's neighbor, fellow-man:4.sive nostros status, sive proximorum ingenia contemplamur,
Val. Max. 6, 9, 1; Quint. Decl. 2, 59:quis est mihi proximus?
Aug. in Psa. 118; Serm. 8, 2; 90, 7 init. —That is nearest at hand, i. e. apt, fit, suitable, convenient, easy (anteand post-class.):1.argumentum,
App. Mag. p. 278:cum obvium proximumque esset dicere, etc.,
Gell. 3, 14, 12: eamus ad me;ibi proximum est, ubi mutes,
there is the fittest, most convenient place, Ter. Eun. 3, 5, 64.— Adv.: proxĭmē (proxume; comp. proximius, v. below, 2. c.), nearest, very near, next.Lit., of place, with dat. (not in Cic., rare in Livy):2.quam proxime potest hostium castris castra communit,
Caes. B. C. 1, 72 fin.; Liv. 25, 14, 4.—With acc.:exercitum habere quam proxime hostem,
Cic. Att. 6, 5, 3:proxime Pompeium sedebam,
id. ib. 1, 14, 3:proxime Hispaniam Mauri sunt,
Sall. J. 19, 4.—With ab:a Surā proxime est Philiscum oppidum Parthorum,
Plin. 5, 26, 21, § 89:omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare,
Col. 1, 6, 8.—Trop.a.Of time, shortly before or after, last, next:b.civitates quae proxime bellum fecerant,
Caes. B. G. 3, 29:Tito fratre suo censore, qui proximus ante me fuerat,
Cic. Sen. 12, 42; id. Part. 39, 137; Plin. Ep. 4, 13, 3:cum proxime judices contrahentur,
id. ib. 5, 7, 3.—With acc.:proxime abstinentiam sumendus est cibus exiguus,
Cels. 3, 2:proxime solis occasum,
Pall. 9, 8, 5.—Of order, rank, estimation, condition, etc., next to, next after, next:c.proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt,
Cic. Off. 2, 3, 1:me huic tuae virtuti proxime accedere,
id. Fam. 11, 21, 4:proxime a nobilissimis viris,
Vell. 2, 124, 4; id. 2, 127, 1:proxime valent cetera lauri genera,
Plin. 23, 8, 80, § 158: utilissimum esse omphacium;proxime viride,
id. 23, 4, 39, § 79.—With acc.: esse etiam debent proxime hos cari, qui, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 2:proxime morem Romanum,
closely following the Roman method, Liv. 24, 48, 11:erat res minime certamini navali similis, proxime speciem muros oppugnantium navium,
closely resembling, id. 30, 10.—In this sense also with atque:proxime atque ille aut aeque,
nearly the same as he, Cic. Fam. 9, 13, 2.—Very closely, nicely, accurately:ut proxime utriusque differentiam signem,
Quint. 6, 2, 20 Spald.; cf.:analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,
id. 1, 6, 3. — Comp.:nonne apertius, proximius, verius?
Min. Fel. Oct. 19. -
3 propiora
prŏpĭor, ĭus, gen. ōris, adj. comp., and proxĭmus, a, um, adj. sup. (v. below, II.) [from the obsol. propis; whence prope].I. A.Lit., of place:B.portus propior,
Verg. A. 3, 530:tumulus,
Liv. 22, 24:ut propior patriae sit fuga nostra,
Ov. P. 1, 2, 130:domus,
Sall. H. 2, 40 Dietsch:cum propior caliginis aër Ater init oculos,
Lucr. 4, 338 (314).—With acc.:propior montem suos collocat,
Sall. J. 49, 1:propior hostem,
Hirt. B. G. 8, 9.—With ab:quisquis ab igne propior stetit,
Sen. Ep. 74, 4.—With inf.:propior timeri,
Stat. Th. 12, 223.— Neutr. plur, subst.: prŏpĭōra, um, places lying near:propiora fluminis,
Tac. H. 5, 16:tenere,
Verg. A. 5, 168.—Trop.1.Of time, nearer, later, more recent:2.veniunt inde ad propiora,
Cic. Tusc. 1, 48, 116:venio ad propiorem (epistulam),
id. Att. 15, 3, 2:propior puero quam juveni,
Vell. 2, 53, 1:septimus octavo jam propior annus,
Hor. S. 2, 6, 40; id. C. 3, 15, 4:mors,
Tib. 2, 3, 42:propiore aut longiore tempore aliquid facere,
Dig. 23, 4, 17.—Of relationship, nearer, more nearly related; with dat.:3.quibus propior P. Quintio nemo est,
Cic. Quint. 31, 97:ille gradu propior sanguinis,
Ov. H. 3, 28; 16, 326; 20, 158:amicus,
Hor. Ep. 1, 9, 5.—Of resemblance, more nearly resembling, more like (class.); with dat.:4.quae sceleri propiora sunt, quam religioni,
Cic. Verr. 2, 4, 50, § 112:tauro,
Verg. G. 3, 57:vero est propius,
more probable, Liv. 4, 37; Ov. F. 4, 801; Tac. A. 13, 34; id. G. 45:scribere Sermoni propiora,
Hor. S. 1, 4, 42.—With acc. (not in Cic.):propius est fidem,
is more credible, Liv. 4, 17:quod tamen vitium propius virtutem erat,
Sall. C. 11, 1.—Of relation or connection, nearer, more nearly related, affecting or concerning more nearly, of greater import, closer, more intimate:A.hunc priorem aequom'st me habere: tunica propior pallio est, proverbially,
my shirt is nearer than my coat, Plaut. Trin. 5, 2, 30:propior societas eorum, qui ejusdem civitatis,
Cic. Off. 3, 17, 69:sua sibi propiora pericula esse, quam mea,
id. Sest. 18, 40:alium portum propiorem huic aetati videbamus,
id. Att. 14, 19, 1:damnum propius medullis,
Hor. Ep. 1, 10, 28:cura propior luctusque domesticus,
Ov. M. 13, 578; id. P. 4, 9, 71:supplemento vel Latium propius esse,
Liv. 8, 11:irae quam timori propiorem cernens,
more inclined to anger than to fear, Tac. A. 16, 9: oderat Aenean propior Saturnia Turno, more inclined or attached to, Ov. Tr. 1, 2, 7.—Hence, adv.: prŏpĭus, more nearly, nearer, closer (class.).Lit.1.Absol.:2.propius accedamus,
Ter. Ad. 3, 2, 11; Ov. M. 2, 41:res adspicere,
Verg. A. 1, 526:propius spectare aliquid,
Hor. Ep. 1, 1, 67;stare,
id. A. P. 361.—With dat., nearer to: propius grammatico accessi, Cic. ap. Diom. p. 405 P. (not elsewhere in Cic.):3.propius Tiberi quam Thermopylis,
Nep. Hann. 8, 3:propius stabulis armenta tenerent,
Verg. G. 1, 355.—With acc.:4.ne propius se castra moveret,
Caes. B. G. 4, 9:pars insulae, quae est propius solis occasum,
id. ib. 4, 28: propius aliquem accedere, id. ib. 5, 36:propius urbem,
Cic. Phil. 7, 9, 26:mare,
Sall. J. 18, 9.—With ab:B.propius a terris,
Cic. N. D. 1, 31, 87:antiquitas quo propius aberat ab ortu et divinā progenie, hoc melius ea cernebat,
id. Tusc. 1, 12, 26:ab Urbe,
Plin. 17, 25, 38, § 243.—Trop.:II.ut propius ad ea accedam, quae a te dicta sunt,
Cic. Fin. 4, 10, 24; Sen. Ira, 3, 42, 4; Cic. Part. 36, 124:propius accedo: nego esse illa testimonia,
id. Fl. 10, 23:a contumeliā quam a laude propius fuerit post Vitellium eligi,
Tac. H. 2, 76:nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequeretur,
he was within an ace of following him, Cic. Clu. 21, 59; so,propius nihil est factum, quam ut occideretur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15.Sup.: proxĭmus (PROXVMVS and PROXSVMEIS, Tab. Bant.; late comp. proximior, Sen. Ep. 108, 16; Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.; v. below, B. 2. and 3.; cf. in adv. 2. c.), a, um, adj., the nearest, next (class.).A.Lit., of place:1. 2.proxima oppida,
Caes. B. G. 3, 12:via,
Lucr. 5, 103; cf.:via ad gloriam proxima et quasi compendiaria,
Cic. Off. 2, 12, 43:ad proximum mare, dein Romam pergerent,
Sall. J. 23, 2:in proximos collis discedunt,
id. ib. 54, 10:proximum iter in Galliam,
Caes. B. G. 1, 10:paries cum proximus ardet,
Hor. Ep. 1, 18, 84:agri termini,
id. C. 2, 18, 23:proximus vicinus,
one's nearest neighbor, Plaut. Most. 3, 1, 138; Ter. Hec. 1, 2, 49; Cic. Att. 2, 14, 2; Dig. 50, 15, 4.—With dat.:Belgae proximi sunt Germanis,
Caes. B. G. 1, 1: huic proximum inferiorem orbem tenet puroeis, Cic. N. D. 2, 20, 53:proxima Campano ponti villula,
Hor. S. 1, 5, 45.—With acc. (not in Cic.):qui te proximus est,
Plaut. Poen. 5, 3, 1:ager proximus finem Megalopolitarum,
Liv. 35, 27:Crassus proximus mare Oceanum hiemarat,
Caes. B. G. 3, 7, 2:qui proximi forte tribunal steterant,
Liv. 8, 32, 12.—With ab, nearest to, next to:dactylus proximus a postremo,
next before, Cic. Or. 64, 217:ut quisque proximus ab oppresso sit,
Liv. 37, 25:proximus a dominā,
Ov. A. A. 1, 139:proxima regio ab eā (urbe),
Curt. 10, 5, 18. —Hence, as subst.,proxĭmum, i, n., the neighborhood, vicinity:B.vicinus e proximo,
hard by, Plaut. Aul. 2, 4, 11:aquam hinc de proximo rogabo,
from the house next door, id. Rud. 2, 3, 73:cum in proximo hic sit aegra,
close by, next door, Ter. Hec. 3, 2, 6:huic locum in proximum conduxi,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4:per impluvium huc despexi in proximum,
into our neighbor's, Plaut. Mil. 2, 3, 16.— Plur.:traicit in proxima continentis,
Liv. 31, 46, 12.—Trop.1.Of time, the next preceding or following, the previous, last, the next, the following, ensuing:2.quid proximā, quid superiore nocte egeris,
Cic. Cat. 1, 1, 1:his proximis Nonis, cum in hortos Bruti venissemus,
id. Lael. 2, 7:Gabinius quem proximis superioribus diebus acerrime oppugnasset,
id. Fam. 1, 9, 20: se proximā nocte castra moturum, on the next, i.e. the following night, Caes. B. G. 1, 40 fin.; 2, 12; 3, 18; Liv. 2, 7, 1:proximo anno,
Sall. J. 35, 2; Plin. 17, 23, 35, § 208:in proxumum annum (se) transtulit,
Cic. Mil. 9, 24:proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus,
id. Phil. 1, 13, 32:bello tanto majore quam proximo conatu apparatum est,
Liv. 4, 23, 6 Weissenb. ad loc.: IN DIEBVS V. PROXSVMEIS QVIBVS QVISQVE EORVM MAG (istratum) INIERIT, Tab. Bantin. lin. 14; so ib. lin. 12; Cic. Fam. 10, 26, 2; id. Att. 11, 11, 1:censor qui proximus ante me fuerat,
id. Sen. 12, 42: die proximi, old abl. form for proximo, Cato ap. Gell. 10, 24, 10, and ap. Non. 153, 11; cf.:crastinus, pristinus, etc., but proximo a. d. VI. Kal. Octobr.,
recently, last of all, Cic. Att. 18, 5.—In order of succession, rank, estimation, worth, etc., the next:3.summa necessitudo videtur esse honestatis: huic proxima incolumitatis: tertia ac levissima commoditatis,
Cic. Inv. 2, 58, 173:observat L. Domitium maxime, me habet proximum,
id. Att. 1, 1, 3:proximos dentes eiciunt,
Varr. R. R. 2, 7, 2:prima vulnera... Proxima,
Ov. M. 3, 233:proximos illi tamen occupavit Pallas honores,
Hor. C. 1, 12, 19: proximum est, ut, it follows that, remains that, the next point is: proximum est ergo, ut, opus fuerit classe necne quaeramus, we must next inquire, Cic. Fl. 12, 27:proximum est, ut doceam, deorum providentiā mundum administrari,
id. N. D. 2, 29, 73.—Of value or quality, the next, most nearly approaching, most like or similar:id habendum est antiquissimum et deo proximum, quod est optimum,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ficta voluptatis causā sint proxima veris,
Hor. A. P. 338:proxima Phoebi Versibus ille facit,
Verg. E. 7, 22.— Comp.:ut quorum abstinentiam interrupi, modum servem et quidem abstinentiae proximiorem,
Sen. Ep. 108, 16.—In relationship, connection, or resemblance, the nearest, next, most nearly or closely related, next of kin, most like:b.AGNATVS PROXIMVS, Fragm. XII. Tabularum: hic illi genere est proximus,
Ter. Ad. 4, 5, 17:proximus cognatione,
Cic. Inv. 2, 49, 144:id des proximum,
id. Leg. 2, 16, 40:proxima virtutibus vitia,
Quint. 10, 2, 16:propinquitate,
Nep. Ages. 1, 3:proximae necessitudines,
Petr. 116.— Comp.: si quis proximior cognatus nasceretur, Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.— Subst.: proxĭmi, ōrum, m., one's nearest relatives, next of kin:injuriosi sunt in proximos,
Cic. Off. 1, 14, 44; Caes. Fragm. ap. Gell. 5, 13, 6; Phaedr. 5, 1, 16:cum haec omnia cumulate tuis proximis plana fecero,
i.e. to your friends, intimates, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165; id. Pis. 32, 79; Gell. 3, 8, 3.—In gen., one's neighbor, fellow-man:4.sive nostros status, sive proximorum ingenia contemplamur,
Val. Max. 6, 9, 1; Quint. Decl. 2, 59:quis est mihi proximus?
Aug. in Psa. 118; Serm. 8, 2; 90, 7 init. —That is nearest at hand, i. e. apt, fit, suitable, convenient, easy (anteand post-class.):1.argumentum,
App. Mag. p. 278:cum obvium proximumque esset dicere, etc.,
Gell. 3, 14, 12: eamus ad me;ibi proximum est, ubi mutes,
there is the fittest, most convenient place, Ter. Eun. 3, 5, 64.— Adv.: proxĭmē (proxume; comp. proximius, v. below, 2. c.), nearest, very near, next.Lit., of place, with dat. (not in Cic., rare in Livy):2.quam proxime potest hostium castris castra communit,
Caes. B. C. 1, 72 fin.; Liv. 25, 14, 4.—With acc.:exercitum habere quam proxime hostem,
Cic. Att. 6, 5, 3:proxime Pompeium sedebam,
id. ib. 1, 14, 3:proxime Hispaniam Mauri sunt,
Sall. J. 19, 4.—With ab:a Surā proxime est Philiscum oppidum Parthorum,
Plin. 5, 26, 21, § 89:omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare,
Col. 1, 6, 8.—Trop.a.Of time, shortly before or after, last, next:b.civitates quae proxime bellum fecerant,
Caes. B. G. 3, 29:Tito fratre suo censore, qui proximus ante me fuerat,
Cic. Sen. 12, 42; id. Part. 39, 137; Plin. Ep. 4, 13, 3:cum proxime judices contrahentur,
id. ib. 5, 7, 3.—With acc.:proxime abstinentiam sumendus est cibus exiguus,
Cels. 3, 2:proxime solis occasum,
Pall. 9, 8, 5.—Of order, rank, estimation, condition, etc., next to, next after, next:c.proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt,
Cic. Off. 2, 3, 1:me huic tuae virtuti proxime accedere,
id. Fam. 11, 21, 4:proxime a nobilissimis viris,
Vell. 2, 124, 4; id. 2, 127, 1:proxime valent cetera lauri genera,
Plin. 23, 8, 80, § 158: utilissimum esse omphacium;proxime viride,
id. 23, 4, 39, § 79.—With acc.: esse etiam debent proxime hos cari, qui, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 2:proxime morem Romanum,
closely following the Roman method, Liv. 24, 48, 11:erat res minime certamini navali similis, proxime speciem muros oppugnantium navium,
closely resembling, id. 30, 10.—In this sense also with atque:proxime atque ille aut aeque,
nearly the same as he, Cic. Fam. 9, 13, 2.—Very closely, nicely, accurately:ut proxime utriusque differentiam signem,
Quint. 6, 2, 20 Spald.; cf.:analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,
id. 1, 6, 3. — Comp.:nonne apertius, proximius, verius?
Min. Fel. Oct. 19. -
4 proximi
prŏpĭor, ĭus, gen. ōris, adj. comp., and proxĭmus, a, um, adj. sup. (v. below, II.) [from the obsol. propis; whence prope].I. A.Lit., of place:B.portus propior,
Verg. A. 3, 530:tumulus,
Liv. 22, 24:ut propior patriae sit fuga nostra,
Ov. P. 1, 2, 130:domus,
Sall. H. 2, 40 Dietsch:cum propior caliginis aër Ater init oculos,
Lucr. 4, 338 (314).—With acc.:propior montem suos collocat,
Sall. J. 49, 1:propior hostem,
Hirt. B. G. 8, 9.—With ab:quisquis ab igne propior stetit,
Sen. Ep. 74, 4.—With inf.:propior timeri,
Stat. Th. 12, 223.— Neutr. plur, subst.: prŏpĭōra, um, places lying near:propiora fluminis,
Tac. H. 5, 16:tenere,
Verg. A. 5, 168.—Trop.1.Of time, nearer, later, more recent:2.veniunt inde ad propiora,
Cic. Tusc. 1, 48, 116:venio ad propiorem (epistulam),
id. Att. 15, 3, 2:propior puero quam juveni,
Vell. 2, 53, 1:septimus octavo jam propior annus,
Hor. S. 2, 6, 40; id. C. 3, 15, 4:mors,
Tib. 2, 3, 42:propiore aut longiore tempore aliquid facere,
Dig. 23, 4, 17.—Of relationship, nearer, more nearly related; with dat.:3.quibus propior P. Quintio nemo est,
Cic. Quint. 31, 97:ille gradu propior sanguinis,
Ov. H. 3, 28; 16, 326; 20, 158:amicus,
Hor. Ep. 1, 9, 5.—Of resemblance, more nearly resembling, more like (class.); with dat.:4.quae sceleri propiora sunt, quam religioni,
Cic. Verr. 2, 4, 50, § 112:tauro,
Verg. G. 3, 57:vero est propius,
more probable, Liv. 4, 37; Ov. F. 4, 801; Tac. A. 13, 34; id. G. 45:scribere Sermoni propiora,
Hor. S. 1, 4, 42.—With acc. (not in Cic.):propius est fidem,
is more credible, Liv. 4, 17:quod tamen vitium propius virtutem erat,
Sall. C. 11, 1.—Of relation or connection, nearer, more nearly related, affecting or concerning more nearly, of greater import, closer, more intimate:A.hunc priorem aequom'st me habere: tunica propior pallio est, proverbially,
my shirt is nearer than my coat, Plaut. Trin. 5, 2, 30:propior societas eorum, qui ejusdem civitatis,
Cic. Off. 3, 17, 69:sua sibi propiora pericula esse, quam mea,
id. Sest. 18, 40:alium portum propiorem huic aetati videbamus,
id. Att. 14, 19, 1:damnum propius medullis,
Hor. Ep. 1, 10, 28:cura propior luctusque domesticus,
Ov. M. 13, 578; id. P. 4, 9, 71:supplemento vel Latium propius esse,
Liv. 8, 11:irae quam timori propiorem cernens,
more inclined to anger than to fear, Tac. A. 16, 9: oderat Aenean propior Saturnia Turno, more inclined or attached to, Ov. Tr. 1, 2, 7.—Hence, adv.: prŏpĭus, more nearly, nearer, closer (class.).Lit.1.Absol.:2.propius accedamus,
Ter. Ad. 3, 2, 11; Ov. M. 2, 41:res adspicere,
Verg. A. 1, 526:propius spectare aliquid,
Hor. Ep. 1, 1, 67;stare,
id. A. P. 361.—With dat., nearer to: propius grammatico accessi, Cic. ap. Diom. p. 405 P. (not elsewhere in Cic.):3.propius Tiberi quam Thermopylis,
Nep. Hann. 8, 3:propius stabulis armenta tenerent,
Verg. G. 1, 355.—With acc.:4.ne propius se castra moveret,
Caes. B. G. 4, 9:pars insulae, quae est propius solis occasum,
id. ib. 4, 28: propius aliquem accedere, id. ib. 5, 36:propius urbem,
Cic. Phil. 7, 9, 26:mare,
Sall. J. 18, 9.—With ab:B.propius a terris,
Cic. N. D. 1, 31, 87:antiquitas quo propius aberat ab ortu et divinā progenie, hoc melius ea cernebat,
id. Tusc. 1, 12, 26:ab Urbe,
Plin. 17, 25, 38, § 243.—Trop.:II.ut propius ad ea accedam, quae a te dicta sunt,
Cic. Fin. 4, 10, 24; Sen. Ira, 3, 42, 4; Cic. Part. 36, 124:propius accedo: nego esse illa testimonia,
id. Fl. 10, 23:a contumeliā quam a laude propius fuerit post Vitellium eligi,
Tac. H. 2, 76:nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequeretur,
he was within an ace of following him, Cic. Clu. 21, 59; so,propius nihil est factum, quam ut occideretur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15.Sup.: proxĭmus (PROXVMVS and PROXSVMEIS, Tab. Bant.; late comp. proximior, Sen. Ep. 108, 16; Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.; v. below, B. 2. and 3.; cf. in adv. 2. c.), a, um, adj., the nearest, next (class.).A.Lit., of place:1. 2.proxima oppida,
Caes. B. G. 3, 12:via,
Lucr. 5, 103; cf.:via ad gloriam proxima et quasi compendiaria,
Cic. Off. 2, 12, 43:ad proximum mare, dein Romam pergerent,
Sall. J. 23, 2:in proximos collis discedunt,
id. ib. 54, 10:proximum iter in Galliam,
Caes. B. G. 1, 10:paries cum proximus ardet,
Hor. Ep. 1, 18, 84:agri termini,
id. C. 2, 18, 23:proximus vicinus,
one's nearest neighbor, Plaut. Most. 3, 1, 138; Ter. Hec. 1, 2, 49; Cic. Att. 2, 14, 2; Dig. 50, 15, 4.—With dat.:Belgae proximi sunt Germanis,
Caes. B. G. 1, 1: huic proximum inferiorem orbem tenet puroeis, Cic. N. D. 2, 20, 53:proxima Campano ponti villula,
Hor. S. 1, 5, 45.—With acc. (not in Cic.):qui te proximus est,
Plaut. Poen. 5, 3, 1:ager proximus finem Megalopolitarum,
Liv. 35, 27:Crassus proximus mare Oceanum hiemarat,
Caes. B. G. 3, 7, 2:qui proximi forte tribunal steterant,
Liv. 8, 32, 12.—With ab, nearest to, next to:dactylus proximus a postremo,
next before, Cic. Or. 64, 217:ut quisque proximus ab oppresso sit,
Liv. 37, 25:proximus a dominā,
Ov. A. A. 1, 139:proxima regio ab eā (urbe),
Curt. 10, 5, 18. —Hence, as subst.,proxĭmum, i, n., the neighborhood, vicinity:B.vicinus e proximo,
hard by, Plaut. Aul. 2, 4, 11:aquam hinc de proximo rogabo,
from the house next door, id. Rud. 2, 3, 73:cum in proximo hic sit aegra,
close by, next door, Ter. Hec. 3, 2, 6:huic locum in proximum conduxi,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4:per impluvium huc despexi in proximum,
into our neighbor's, Plaut. Mil. 2, 3, 16.— Plur.:traicit in proxima continentis,
Liv. 31, 46, 12.—Trop.1.Of time, the next preceding or following, the previous, last, the next, the following, ensuing:2.quid proximā, quid superiore nocte egeris,
Cic. Cat. 1, 1, 1:his proximis Nonis, cum in hortos Bruti venissemus,
id. Lael. 2, 7:Gabinius quem proximis superioribus diebus acerrime oppugnasset,
id. Fam. 1, 9, 20: se proximā nocte castra moturum, on the next, i.e. the following night, Caes. B. G. 1, 40 fin.; 2, 12; 3, 18; Liv. 2, 7, 1:proximo anno,
Sall. J. 35, 2; Plin. 17, 23, 35, § 208:in proxumum annum (se) transtulit,
Cic. Mil. 9, 24:proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus,
id. Phil. 1, 13, 32:bello tanto majore quam proximo conatu apparatum est,
Liv. 4, 23, 6 Weissenb. ad loc.: IN DIEBVS V. PROXSVMEIS QVIBVS QVISQVE EORVM MAG (istratum) INIERIT, Tab. Bantin. lin. 14; so ib. lin. 12; Cic. Fam. 10, 26, 2; id. Att. 11, 11, 1:censor qui proximus ante me fuerat,
id. Sen. 12, 42: die proximi, old abl. form for proximo, Cato ap. Gell. 10, 24, 10, and ap. Non. 153, 11; cf.:crastinus, pristinus, etc., but proximo a. d. VI. Kal. Octobr.,
recently, last of all, Cic. Att. 18, 5.—In order of succession, rank, estimation, worth, etc., the next:3.summa necessitudo videtur esse honestatis: huic proxima incolumitatis: tertia ac levissima commoditatis,
Cic. Inv. 2, 58, 173:observat L. Domitium maxime, me habet proximum,
id. Att. 1, 1, 3:proximos dentes eiciunt,
Varr. R. R. 2, 7, 2:prima vulnera... Proxima,
Ov. M. 3, 233:proximos illi tamen occupavit Pallas honores,
Hor. C. 1, 12, 19: proximum est, ut, it follows that, remains that, the next point is: proximum est ergo, ut, opus fuerit classe necne quaeramus, we must next inquire, Cic. Fl. 12, 27:proximum est, ut doceam, deorum providentiā mundum administrari,
id. N. D. 2, 29, 73.—Of value or quality, the next, most nearly approaching, most like or similar:id habendum est antiquissimum et deo proximum, quod est optimum,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ficta voluptatis causā sint proxima veris,
Hor. A. P. 338:proxima Phoebi Versibus ille facit,
Verg. E. 7, 22.— Comp.:ut quorum abstinentiam interrupi, modum servem et quidem abstinentiae proximiorem,
Sen. Ep. 108, 16.—In relationship, connection, or resemblance, the nearest, next, most nearly or closely related, next of kin, most like:b.AGNATVS PROXIMVS, Fragm. XII. Tabularum: hic illi genere est proximus,
Ter. Ad. 4, 5, 17:proximus cognatione,
Cic. Inv. 2, 49, 144:id des proximum,
id. Leg. 2, 16, 40:proxima virtutibus vitia,
Quint. 10, 2, 16:propinquitate,
Nep. Ages. 1, 3:proximae necessitudines,
Petr. 116.— Comp.: si quis proximior cognatus nasceretur, Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.— Subst.: proxĭmi, ōrum, m., one's nearest relatives, next of kin:injuriosi sunt in proximos,
Cic. Off. 1, 14, 44; Caes. Fragm. ap. Gell. 5, 13, 6; Phaedr. 5, 1, 16:cum haec omnia cumulate tuis proximis plana fecero,
i.e. to your friends, intimates, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165; id. Pis. 32, 79; Gell. 3, 8, 3.—In gen., one's neighbor, fellow-man:4.sive nostros status, sive proximorum ingenia contemplamur,
Val. Max. 6, 9, 1; Quint. Decl. 2, 59:quis est mihi proximus?
Aug. in Psa. 118; Serm. 8, 2; 90, 7 init. —That is nearest at hand, i. e. apt, fit, suitable, convenient, easy (anteand post-class.):1.argumentum,
App. Mag. p. 278:cum obvium proximumque esset dicere, etc.,
Gell. 3, 14, 12: eamus ad me;ibi proximum est, ubi mutes,
there is the fittest, most convenient place, Ter. Eun. 3, 5, 64.— Adv.: proxĭmē (proxume; comp. proximius, v. below, 2. c.), nearest, very near, next.Lit., of place, with dat. (not in Cic., rare in Livy):2.quam proxime potest hostium castris castra communit,
Caes. B. C. 1, 72 fin.; Liv. 25, 14, 4.—With acc.:exercitum habere quam proxime hostem,
Cic. Att. 6, 5, 3:proxime Pompeium sedebam,
id. ib. 1, 14, 3:proxime Hispaniam Mauri sunt,
Sall. J. 19, 4.—With ab:a Surā proxime est Philiscum oppidum Parthorum,
Plin. 5, 26, 21, § 89:omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare,
Col. 1, 6, 8.—Trop.a.Of time, shortly before or after, last, next:b.civitates quae proxime bellum fecerant,
Caes. B. G. 3, 29:Tito fratre suo censore, qui proximus ante me fuerat,
Cic. Sen. 12, 42; id. Part. 39, 137; Plin. Ep. 4, 13, 3:cum proxime judices contrahentur,
id. ib. 5, 7, 3.—With acc.:proxime abstinentiam sumendus est cibus exiguus,
Cels. 3, 2:proxime solis occasum,
Pall. 9, 8, 5.—Of order, rank, estimation, condition, etc., next to, next after, next:c.proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt,
Cic. Off. 2, 3, 1:me huic tuae virtuti proxime accedere,
id. Fam. 11, 21, 4:proxime a nobilissimis viris,
Vell. 2, 124, 4; id. 2, 127, 1:proxime valent cetera lauri genera,
Plin. 23, 8, 80, § 158: utilissimum esse omphacium;proxime viride,
id. 23, 4, 39, § 79.—With acc.: esse etiam debent proxime hos cari, qui, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 2:proxime morem Romanum,
closely following the Roman method, Liv. 24, 48, 11:erat res minime certamini navali similis, proxime speciem muros oppugnantium navium,
closely resembling, id. 30, 10.—In this sense also with atque:proxime atque ille aut aeque,
nearly the same as he, Cic. Fam. 9, 13, 2.—Very closely, nicely, accurately:ut proxime utriusque differentiam signem,
Quint. 6, 2, 20 Spald.; cf.:analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,
id. 1, 6, 3. — Comp.:nonne apertius, proximius, verius?
Min. Fel. Oct. 19. -
5 proximum
prŏpĭor, ĭus, gen. ōris, adj. comp., and proxĭmus, a, um, adj. sup. (v. below, II.) [from the obsol. propis; whence prope].I. A.Lit., of place:B.portus propior,
Verg. A. 3, 530:tumulus,
Liv. 22, 24:ut propior patriae sit fuga nostra,
Ov. P. 1, 2, 130:domus,
Sall. H. 2, 40 Dietsch:cum propior caliginis aër Ater init oculos,
Lucr. 4, 338 (314).—With acc.:propior montem suos collocat,
Sall. J. 49, 1:propior hostem,
Hirt. B. G. 8, 9.—With ab:quisquis ab igne propior stetit,
Sen. Ep. 74, 4.—With inf.:propior timeri,
Stat. Th. 12, 223.— Neutr. plur, subst.: prŏpĭōra, um, places lying near:propiora fluminis,
Tac. H. 5, 16:tenere,
Verg. A. 5, 168.—Trop.1.Of time, nearer, later, more recent:2.veniunt inde ad propiora,
Cic. Tusc. 1, 48, 116:venio ad propiorem (epistulam),
id. Att. 15, 3, 2:propior puero quam juveni,
Vell. 2, 53, 1:septimus octavo jam propior annus,
Hor. S. 2, 6, 40; id. C. 3, 15, 4:mors,
Tib. 2, 3, 42:propiore aut longiore tempore aliquid facere,
Dig. 23, 4, 17.—Of relationship, nearer, more nearly related; with dat.:3.quibus propior P. Quintio nemo est,
Cic. Quint. 31, 97:ille gradu propior sanguinis,
Ov. H. 3, 28; 16, 326; 20, 158:amicus,
Hor. Ep. 1, 9, 5.—Of resemblance, more nearly resembling, more like (class.); with dat.:4.quae sceleri propiora sunt, quam religioni,
Cic. Verr. 2, 4, 50, § 112:tauro,
Verg. G. 3, 57:vero est propius,
more probable, Liv. 4, 37; Ov. F. 4, 801; Tac. A. 13, 34; id. G. 45:scribere Sermoni propiora,
Hor. S. 1, 4, 42.—With acc. (not in Cic.):propius est fidem,
is more credible, Liv. 4, 17:quod tamen vitium propius virtutem erat,
Sall. C. 11, 1.—Of relation or connection, nearer, more nearly related, affecting or concerning more nearly, of greater import, closer, more intimate:A.hunc priorem aequom'st me habere: tunica propior pallio est, proverbially,
my shirt is nearer than my coat, Plaut. Trin. 5, 2, 30:propior societas eorum, qui ejusdem civitatis,
Cic. Off. 3, 17, 69:sua sibi propiora pericula esse, quam mea,
id. Sest. 18, 40:alium portum propiorem huic aetati videbamus,
id. Att. 14, 19, 1:damnum propius medullis,
Hor. Ep. 1, 10, 28:cura propior luctusque domesticus,
Ov. M. 13, 578; id. P. 4, 9, 71:supplemento vel Latium propius esse,
Liv. 8, 11:irae quam timori propiorem cernens,
more inclined to anger than to fear, Tac. A. 16, 9: oderat Aenean propior Saturnia Turno, more inclined or attached to, Ov. Tr. 1, 2, 7.—Hence, adv.: prŏpĭus, more nearly, nearer, closer (class.).Lit.1.Absol.:2.propius accedamus,
Ter. Ad. 3, 2, 11; Ov. M. 2, 41:res adspicere,
Verg. A. 1, 526:propius spectare aliquid,
Hor. Ep. 1, 1, 67;stare,
id. A. P. 361.—With dat., nearer to: propius grammatico accessi, Cic. ap. Diom. p. 405 P. (not elsewhere in Cic.):3.propius Tiberi quam Thermopylis,
Nep. Hann. 8, 3:propius stabulis armenta tenerent,
Verg. G. 1, 355.—With acc.:4.ne propius se castra moveret,
Caes. B. G. 4, 9:pars insulae, quae est propius solis occasum,
id. ib. 4, 28: propius aliquem accedere, id. ib. 5, 36:propius urbem,
Cic. Phil. 7, 9, 26:mare,
Sall. J. 18, 9.—With ab:B.propius a terris,
Cic. N. D. 1, 31, 87:antiquitas quo propius aberat ab ortu et divinā progenie, hoc melius ea cernebat,
id. Tusc. 1, 12, 26:ab Urbe,
Plin. 17, 25, 38, § 243.—Trop.:II.ut propius ad ea accedam, quae a te dicta sunt,
Cic. Fin. 4, 10, 24; Sen. Ira, 3, 42, 4; Cic. Part. 36, 124:propius accedo: nego esse illa testimonia,
id. Fl. 10, 23:a contumeliā quam a laude propius fuerit post Vitellium eligi,
Tac. H. 2, 76:nec quicquam propius est factum, quam ut illum persequeretur,
he was within an ace of following him, Cic. Clu. 21, 59; so,propius nihil est factum, quam ut occideretur,
id. Q. Fr. 1, 2, 5, § 15.Sup.: proxĭmus (PROXVMVS and PROXSVMEIS, Tab. Bant.; late comp. proximior, Sen. Ep. 108, 16; Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.; v. below, B. 2. and 3.; cf. in adv. 2. c.), a, um, adj., the nearest, next (class.).A.Lit., of place:1. 2.proxima oppida,
Caes. B. G. 3, 12:via,
Lucr. 5, 103; cf.:via ad gloriam proxima et quasi compendiaria,
Cic. Off. 2, 12, 43:ad proximum mare, dein Romam pergerent,
Sall. J. 23, 2:in proximos collis discedunt,
id. ib. 54, 10:proximum iter in Galliam,
Caes. B. G. 1, 10:paries cum proximus ardet,
Hor. Ep. 1, 18, 84:agri termini,
id. C. 2, 18, 23:proximus vicinus,
one's nearest neighbor, Plaut. Most. 3, 1, 138; Ter. Hec. 1, 2, 49; Cic. Att. 2, 14, 2; Dig. 50, 15, 4.—With dat.:Belgae proximi sunt Germanis,
Caes. B. G. 1, 1: huic proximum inferiorem orbem tenet puroeis, Cic. N. D. 2, 20, 53:proxima Campano ponti villula,
Hor. S. 1, 5, 45.—With acc. (not in Cic.):qui te proximus est,
Plaut. Poen. 5, 3, 1:ager proximus finem Megalopolitarum,
Liv. 35, 27:Crassus proximus mare Oceanum hiemarat,
Caes. B. G. 3, 7, 2:qui proximi forte tribunal steterant,
Liv. 8, 32, 12.—With ab, nearest to, next to:dactylus proximus a postremo,
next before, Cic. Or. 64, 217:ut quisque proximus ab oppresso sit,
Liv. 37, 25:proximus a dominā,
Ov. A. A. 1, 139:proxima regio ab eā (urbe),
Curt. 10, 5, 18. —Hence, as subst.,proxĭmum, i, n., the neighborhood, vicinity:B.vicinus e proximo,
hard by, Plaut. Aul. 2, 4, 11:aquam hinc de proximo rogabo,
from the house next door, id. Rud. 2, 3, 73:cum in proximo hic sit aegra,
close by, next door, Ter. Hec. 3, 2, 6:huic locum in proximum conduxi,
Cic. Fil. Fam. 16, 21, 4:per impluvium huc despexi in proximum,
into our neighbor's, Plaut. Mil. 2, 3, 16.— Plur.:traicit in proxima continentis,
Liv. 31, 46, 12.—Trop.1.Of time, the next preceding or following, the previous, last, the next, the following, ensuing:2.quid proximā, quid superiore nocte egeris,
Cic. Cat. 1, 1, 1:his proximis Nonis, cum in hortos Bruti venissemus,
id. Lael. 2, 7:Gabinius quem proximis superioribus diebus acerrime oppugnasset,
id. Fam. 1, 9, 20: se proximā nocte castra moturum, on the next, i.e. the following night, Caes. B. G. 1, 40 fin.; 2, 12; 3, 18; Liv. 2, 7, 1:proximo anno,
Sall. J. 35, 2; Plin. 17, 23, 35, § 208:in proxumum annum (se) transtulit,
Cic. Mil. 9, 24:proximo, altero, tertio, denique reliquis consecutis diebus,
id. Phil. 1, 13, 32:bello tanto majore quam proximo conatu apparatum est,
Liv. 4, 23, 6 Weissenb. ad loc.: IN DIEBVS V. PROXSVMEIS QVIBVS QVISQVE EORVM MAG (istratum) INIERIT, Tab. Bantin. lin. 14; so ib. lin. 12; Cic. Fam. 10, 26, 2; id. Att. 11, 11, 1:censor qui proximus ante me fuerat,
id. Sen. 12, 42: die proximi, old abl. form for proximo, Cato ap. Gell. 10, 24, 10, and ap. Non. 153, 11; cf.:crastinus, pristinus, etc., but proximo a. d. VI. Kal. Octobr.,
recently, last of all, Cic. Att. 18, 5.—In order of succession, rank, estimation, worth, etc., the next:3.summa necessitudo videtur esse honestatis: huic proxima incolumitatis: tertia ac levissima commoditatis,
Cic. Inv. 2, 58, 173:observat L. Domitium maxime, me habet proximum,
id. Att. 1, 1, 3:proximos dentes eiciunt,
Varr. R. R. 2, 7, 2:prima vulnera... Proxima,
Ov. M. 3, 233:proximos illi tamen occupavit Pallas honores,
Hor. C. 1, 12, 19: proximum est, ut, it follows that, remains that, the next point is: proximum est ergo, ut, opus fuerit classe necne quaeramus, we must next inquire, Cic. Fl. 12, 27:proximum est, ut doceam, deorum providentiā mundum administrari,
id. N. D. 2, 29, 73.—Of value or quality, the next, most nearly approaching, most like or similar:id habendum est antiquissimum et deo proximum, quod est optimum,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ficta voluptatis causā sint proxima veris,
Hor. A. P. 338:proxima Phoebi Versibus ille facit,
Verg. E. 7, 22.— Comp.:ut quorum abstinentiam interrupi, modum servem et quidem abstinentiae proximiorem,
Sen. Ep. 108, 16.—In relationship, connection, or resemblance, the nearest, next, most nearly or closely related, next of kin, most like:b.AGNATVS PROXIMVS, Fragm. XII. Tabularum: hic illi genere est proximus,
Ter. Ad. 4, 5, 17:proximus cognatione,
Cic. Inv. 2, 49, 144:id des proximum,
id. Leg. 2, 16, 40:proxima virtutibus vitia,
Quint. 10, 2, 16:propinquitate,
Nep. Ages. 1, 3:proximae necessitudines,
Petr. 116.— Comp.: si quis proximior cognatus nasceretur, Ulp. ap. Prisc. p. 607 P.— Subst.: proxĭmi, ōrum, m., one's nearest relatives, next of kin:injuriosi sunt in proximos,
Cic. Off. 1, 14, 44; Caes. Fragm. ap. Gell. 5, 13, 6; Phaedr. 5, 1, 16:cum haec omnia cumulate tuis proximis plana fecero,
i.e. to your friends, intimates, Cic. Verr. 2, 5, 64, § 165; id. Pis. 32, 79; Gell. 3, 8, 3.—In gen., one's neighbor, fellow-man:4.sive nostros status, sive proximorum ingenia contemplamur,
Val. Max. 6, 9, 1; Quint. Decl. 2, 59:quis est mihi proximus?
Aug. in Psa. 118; Serm. 8, 2; 90, 7 init. —That is nearest at hand, i. e. apt, fit, suitable, convenient, easy (anteand post-class.):1.argumentum,
App. Mag. p. 278:cum obvium proximumque esset dicere, etc.,
Gell. 3, 14, 12: eamus ad me;ibi proximum est, ubi mutes,
there is the fittest, most convenient place, Ter. Eun. 3, 5, 64.— Adv.: proxĭmē (proxume; comp. proximius, v. below, 2. c.), nearest, very near, next.Lit., of place, with dat. (not in Cic., rare in Livy):2.quam proxime potest hostium castris castra communit,
Caes. B. C. 1, 72 fin.; Liv. 25, 14, 4.—With acc.:exercitum habere quam proxime hostem,
Cic. Att. 6, 5, 3:proxime Pompeium sedebam,
id. ib. 1, 14, 3:proxime Hispaniam Mauri sunt,
Sall. J. 19, 4.—With ab:a Surā proxime est Philiscum oppidum Parthorum,
Plin. 5, 26, 21, § 89:omnes tamen quam proxime alter ab altero debent habitare,
Col. 1, 6, 8.—Trop.a.Of time, shortly before or after, last, next:b.civitates quae proxime bellum fecerant,
Caes. B. G. 3, 29:Tito fratre suo censore, qui proximus ante me fuerat,
Cic. Sen. 12, 42; id. Part. 39, 137; Plin. Ep. 4, 13, 3:cum proxime judices contrahentur,
id. ib. 5, 7, 3.—With acc.:proxime abstinentiam sumendus est cibus exiguus,
Cels. 3, 2:proxime solis occasum,
Pall. 9, 8, 5.—Of order, rank, estimation, condition, etc., next to, next after, next:c.proxime et secundum deos homines hominibus maxime utiles esse possunt,
Cic. Off. 2, 3, 1:me huic tuae virtuti proxime accedere,
id. Fam. 11, 21, 4:proxime a nobilissimis viris,
Vell. 2, 124, 4; id. 2, 127, 1:proxime valent cetera lauri genera,
Plin. 23, 8, 80, § 158: utilissimum esse omphacium;proxime viride,
id. 23, 4, 39, § 79.—With acc.: esse etiam debent proxime hos cari, qui, etc., Cass. ap. Cic. Fam. 12, 13, 2:proxime morem Romanum,
closely following the Roman method, Liv. 24, 48, 11:erat res minime certamini navali similis, proxime speciem muros oppugnantium navium,
closely resembling, id. 30, 10.—In this sense also with atque:proxime atque ille aut aeque,
nearly the same as he, Cic. Fam. 9, 13, 2.—Very closely, nicely, accurately:ut proxime utriusque differentiam signem,
Quint. 6, 2, 20 Spald.; cf.:analogia, quam proxime ex Graeco transferentes in Latinum proportionem vocaverunt,
id. 1, 6, 3. — Comp.:nonne apertius, proximius, verius?
Min. Fel. Oct. 19. -
6 bonus
bonus adj. [old duonus], good; as comp. in use melior, ōris cf. μᾶλλον, better; as sup. optimus 2 AP-, OP-, best: vir bonus, morally good, perfect; rarely bonus vir: in virorum bonorum numero haberi, honest: quem voles virum bonum nominato, producam, respectable: bone accusator, honorable: socer eius vir multum bonus est: vir optimus, most worthy: optimus olim Vergilius, H.: iudex, just: imperator, skilful, S.: consul, L.: opifex, H.: pater familias, thrifty, N.: servus, faithful: vir, a good husband, L.: custos, T.: civis, a good citizen.—Of the gods: fata bonique divi, H.: pater optime (Iuppiter), O.: in templo Iovis Optimi Maximi: O di boni, gracious gods: o mihi, Manes, este boni, propitious, V.— Of things, good, of good quality, well-made, useful: scyphi optimi, most artistic: agrum Meliorem nemo habet, more fertile, T.: nummi, current: voltūs, good looks, O.: navigatio, prosperous: tempestas, fine weather: ova suci melioris, fine flavor, H.: aetas, the prime of life: melior sensus, keener: mentem vobis meliorem dari, more sense, T.: bonam deperdere famam, good name, H.: otium, valuable, S.: optimae fabulae: esse meliore condicione, better off: esse spe bonā: meliora responsa, more favorable, L.: amnis Doctus iter melius, less injurious, H.: meliore Tempore dicam, more opportune, H.: librorum Copia, ample, H.: meliorem militem id certamen fecit, L.: vobis eadem quae mihi bona malaque esse, S.: bona bello Cornus, useful, V.: pecori bonus alendo (mons) erat, L.: eloqui copiose melius est quam, etc.: optimum visum est captivos deportare, L.: constituerunt optimum esse domum reverti, Cs.: optumum factu credens exercitum augere, S.: hoc vero optimum, ut is nesciat, etc. — In particular phrases, with venia: bonā veniā, with (your) kind permission, by (your) leave: abs te hoc bonā veniā expeto, T.: oravit bonā veniā Quirites, ne, etc., L.—With pax: cum bonā pace, or bonā pace, without dispute: alteri populo cum bonā pace imperitare, by common consent, L.: omnia bonā pace obtinere, L.— With res: bonae res, comforts, luxury, prosperity: bonis rebus morte privari: omnibus optimis rebus usus est, N.: bonis Rebus agit laetum convivum, in luxury, H.: de bonis rebus in vitā, de malis, of moral good and evil. — With ars: bonae artes, honorable conduct, S.: artis bonae famam quaerere, an honorable achievement, S.: bonarum artium studia, liberal studies: optimarum artium studia, the highest cnlture.—With fides: bona fides or fides bona, good faith, sincerity, fairness: polliceor hoc vobis bonā fide: ego defendi fide optimā, in perfect sincerity: ad fidem bonam pertinere, notum esse, etc., equity: quidquid dare facere oportet ex fide bonā (in a judicial decree).—With pars: melior pars, the better party, party in the right: maior pars (senatūs) meliorem vicit, L.: gratia melioris partis, the optimates, L.: (fuit) meliorum partium, of the aristocracy: bona pars, a large part, good share: bonam magnamque partem ad te attulit, T.: sermonis: hominum, H.: melior pars acta diei, most, V.: in optimam partem accipere, most kindly: in optimam partem cognosci, most favorably. — With mores: boni mores, morality, an upright life: propter eius suavissimos et optimos mores: ex optimo more.—With animus, good spirits: bono animo es, cheer up, T.: hoc animo meliore ferre, more cheerfully, O.: bonum animum habere, L.: bono animo dicere, kindly: bono animo in populum R. videri, friendly, Cs. — With ius: iure optimo, with entire justice, deservedly: quod ei optimo iure contigit. — As subst., of persons, a good man: nec cuique bono mali quidquam evenire potest: Qui meliorem vocet in ius, a better man, H.: da locum melioribus, your betters, T.: apud bonos beneficium conlocare: Fortes creantur fortibus et bonis, H.— Plur, the better classes, aristocracy, rich: meam causam omnes boni susceperant: bonis invidere, S.: comitantibus omnibus bonis, N.: bonorum consuetudo, of gentlemen: boni, my good friends, H.: me consulit, ‘O bone,’ good friend, H.: ‘O bone, ne te Frustreris,’ my good fellow, H.: optimus quisque, every good man, all the good: sua consilia optimo cuique probare: dolor quem optimus quisque suscipit: optimo cuique pereundum erat, all eminent citizens: optimo et nobilissimo cuique oratio gratissima, the patricians: imperium semper ad optumum quemque transfertur, the best man in each case, S.: qui (aditus laudis) semper optimo cuique maxime patuit.—Of things: bonum, a good thing: summum bonum, the chief good, end of being: nihil boni nosti, nothing useful: gaude isto tam excellenti bono: maximum bonum in celeritate ponere, advantage, S.: gratiam bono publico quaerere, by a public service, L. — Prov.: cui bono? for whose advantage?—Plur.: tria genera bonorum, maxima animi: bona tolerare, prosperity, T.: bona mea deripere, my property.—With aequum, fairness, equity: neque bonum atque aequom scire, T.: alqd aequi bonique impetrare: istuc Aequi bonique facio, regard as fair, T.* * *Ibona -um, melior -or -us, optimus -a -um ADJgood, honest, brave, noble, kind, pleasant, right, useful; valid; healthyIIgood/moral/honest/brave man; man of honor, gentleman; better/rich people (pl.) -
7 volō
volō (2d pers. vīs, 3d pers. volt or vult, plur. volumus, voltis or vultis, volunt; vīn for vīsne, T., H.; sīs for sī vīs, T., C., L.), voluī, velle [1 VOL-], to will, wish, want, purpose, be minded, determine: Nolo volo, volo nolo rursum, I won't I will, I will I won't again, T.: Nolunt ubi velis, ubi nolis cupiunt ultro, T.: quis est cui velle non liceat? who is not free to wish?: sed ego hoc ipsum velle miserius esse duco quam, etc., i. e. that very ambition: inest velle in carendo, wanting includes wishing: ait rem seriam Velle agere mecum, T.: quod eas quoque nationes adire volebat, Cs.: si haec relinquere voltis, S.: cuicunque nocere volebat, Vestimenta dabat, H.: quid arbitramini Rheginos merere velle ut Venus illa auferatur? would take for, etc.: Fabula quae posci volt et spectata reponi, i. e. which is meant to be in demand, etc., H.: sed licere, si velint, in Ubiorum finibus considere, Cs.: daret utrum vellet, subclamatum est, L.; cf. volo Dolabellae valde desideranti, non reperio quid, i. e. to dedicate some book: neminem notā strenui aut ignavi militis notasse volui, I have decided to mark no one, etc., L.: Sunt delicta quibus ignovisse velimus, i. e. which should be pardoned, H.: edicta mitti ne quis... coisse aut convenisse causā sacrorum velit, L.; cf. Interdico, ne extulisse extra aedīs puerum usquam velis, T.: Oscula praecipue nulla dedisse velis (i. e. noli dare), O.: nostri... leges et iura tecta esse volue<*>unt: sociis maxime lex consultum esse volt: Id nunc res indicium haec facit, quo pacto factum volueris, shows why you wished it to be done, T.: Hannibal non Capuam neglectam volebat, L.: liberis consultum volumus propter ipsos: scin' quid nunc facere te volo? T.: vim volumus exstingui: qui salvam rem p. vellent esse, L.: si vis me flere, H.: qui se ex his minus timidos existimari volebant, Cs.: si me vivom vis, pater, Ignosce, if you wish me to live, T.: soli sunt qui te salvum velint: regnari tamen omnes volebant, that there should be a king, L.: mihi volo ignosci, I wish to be pardoned: quid vis, nisi ut maneat Phanium? T.: velim ut tibi amicus sit: Ducas volo hodie uxorem, T.: volo etiam exquiras quid Lentulus agat?: nullam ego rem umquam in vitā meā Volui quin, etc., I never had any wish in my life, etc., T.: (dixit) velle Hispaniam, he wanted Spain (as a province): nummos volo, I want the money: si amplius obsidum vellet, dare pollicentur, Cs.: pacem etiam qui vincere possunt, volunt, L.: quorum isti neutrum volunt, acknowledge neither: voluimus quaedam, we aspired to certain things: si plura velim, if I wished for more, H.—With acc. of person, to call for, demand, want, wish, desire: Quis me volt? T.: Centuriones trium cohortium me velle postridie: Sosia, Adesdum, paucis te volo (sc. verbis), I want a few words with you, T.: quam volui nota fit arte meā, she whom I love, O.: illam velle uxorem, to want her for a wife, T.—With acc. of person and thing, to want... of, require... from: Num quid aliud me vis? T.: si quid ille se velit, etc., Cs.—With dat. of person for whom a wish is expressed: Praesidium velle se senectuti suae, wants a guard for his old age, T.: nihil est mali quod illa non filio voluerit, she wished her son every misfortune.—Esp., with bene or male: tibi bene ex animo volo, I heartily wish you well, T.: qui mihi male volunt, my enemies, T. —With causā and gen. of person, to be interested in, be concerned for, be well disposed to: te ipsius causā vehementer omnia velle, heartily wish him all success; cf. qui nostrā causā volunt, our friends. —With subj., in softened expressions of desire or command: ego quae in rem tuam sint, ea velim facias (i. e. fac), T.: eum salvere iubeas velim, please salute him: velim mihi ignoscas, I beg your pardon: haec pro causā meā dicta accipiatis velim, L.: Musa velim memores, etc., H.: de Menedemo vellem verum fuisset, I wish it had been true: vellem equidem idem posse gloriari quod Cyrus, I wish I could, etc.; cf. Tum equidem istuc os tuum inpudens videre nimium vellem! I wish I could have seen, etc., T.: Abiit, vah! rogasse vellem, I wish I had asked him, T.: Et vellem, et fuerat melius, V.: vellem tum tu adesses, I wish you could be present: vellem Idibus Martiis me ad cenam invitasses, I wish you had invited, etc.: de tuis velim ut eo sis animo, quo debes esse: quod faxitis, deos velim fortunare, L.: virum me natum vellem, would I had been born a man, T.: Nunc mihi... Vellem, Maeonide, pectus inesse tuum, O.: Te super aetherias errare licentius auras Haud pater ille velit, etc., i. e. volt, V.: velim scire ecquid de te recordere: sed multitudo ea quid animorum... habeat scire velim, L.: nec velim (imitari, etc.) si possim: trīs eos libros maxime nunc vellem, I would like to have.—In concessive phrases with quam, however, however much: quod illa, quam velit sit potens, numquam impetravisset (i. e. quamvis sit potens), however powerful she may be: exspectate facinus quam voltis improbum, never so wicked: quam volent in conviviis faceti sint.—Parenthet., in the phrase, sī vīs (contracted sīs; colloq.), if you please, if you will: paulum opperirier, Si vis, T.: dic, si vis, de quo disputari velis: addam, si vis, animi, etc., if you will.—To intend, purpose, mean, design, be minded, be about: Puerumque clam voluit exstinguere, T.: hostis hostem occidere volui, L.: at etiam eo negotio M. Catonis splendorem maculare voluerunt, it was their purpose: rem Nolanam in ius dicionemque dare voluerat Poeno, L.: idem istuc, si in vilitate largiri voluisses, derisum tuum beneficium esset, if you had offered to grant the same thing during low prices, etc.: sine me pervenire quo volo, let me come to my point, T.: scripsi, quem ad modum quidem volui, etc., as I intended: ego istos posse vincere scio, velle ne scirem ipsi fecerunt, L.: quae ipsi qui scripserunt voluerunt volgo intellegi, meant to be understood by all.—To try, endeavor, attempt, aim: quas (i. e. magnas res) qui impedire volt, is et infirmus est mollisque naturā, et, etc.: audes Fatidicum fallere velle deum? do you dare attempt? O.: His respondere voluit, non lacessere, meant to answer, not to provoke, T.: quid aliud volui dicere? did I mean to say, T.: ait se velle de illis HS LXXX cognoscere, that he meant, i. e. was about: sed plane quid velit nescio.—To resolve, conclude, determine, require: uti tamen tuo consilio volui, concluded to follow your advice: Siculi... me defensorem calamitatum suarum... esse voluerunt: si a me causam hanc vos (iudices) agi volueritis, if you resolve.—Ellipt.: veremur quidem vos, Romani, et, si ita voltis, etiam timemus, L.: cadentque vocabula, si volet usus (i. e. ea cadere), H.—To be willing, be ready, consent, like, acquiesce: ei laxiorem diem daturos, si venire ad causam dicendam vellet, L.: qui se ait philosophari velle, that he liked philosophizing: Patri dic velle, that you consent (sc. uxorem ducere), T.: cum alter verum audire non volt, refuses: obtinuere ut (tribuni) tribuniciae potestatis virīs salubrīs vellent rei p. esse, to permit the tribunitian power to be useful to the republic, L.: cum P. Attio agebant ne suā pertinaciā omnium fortunas perturbari vellet, Cs.: duodecim tabulae furem interfici inpune voluerunt.—To do voluntarily, act intentionally: si voluit accusare, pietati tribuo; si iussus est, necessitati, if he accused of his own free will: (quaeritur) sitne oratoris risum velle movere, on purpose; cf. tu selige tantum, Me quoque velle velis, anne coactus amem, O.—To be of opinion, imagine, consider, think, mean, pretend, claim, hold, assert, assume: ergo ego, inimicus, si ita voltis, homini, amicus esse rei p. debeo: erat Mars alter, ut isti volunt, L.: isto ipso in genere in quo aliquid posse vis, in which you imagine you have some influence: in hoc homo luteus etiam callidus ac veterator esse volt, pretends to be: est genus hominum qui esse primos se omnium rerum volunt, Nec sunt, T.: si quis—quod illi volunt invidiosius esse—Claudius diceret, L.: voltis, nihil esse in naturā praeter ignem: si tam familiaris erat Clodiae quam tu esse vis, as you say he is: quae ego vellem non esse oratoris, what I claimed to be beyond the orator's province: restat ut omnes unum velint, are of one opinion: bis sumpsit quod voluit, i. e. begged the question.—In interrog. clause with quid, to mean, signify, intend to say, mean to express: sed tamen intellego quid velit: quid tibi vis? what do you mean by all this? T.: pro deum fidem, quid vobis voltis? L.: quid sibi vellet (Caesar)? cur in suas possessiones veniret? Cs.: avaritia senilis quid sibi velit, non intellego, what is the meaning of the phrase: tacitae quid volt sibi noctis imago? O.—With weakened force, as an auxiliary, or in periphrasis, will, shall: illa enim (ars) te, verum si loqui volumus, ornaverat: eius me compotem facere potestis, si meminisse voltis, etc., L.: Vis tu urbem feris praeponere silvis? will you prefer, etc., H.: tu tantum fida sorori Esse velis, i. e. fida sis, O.: si id confiteri velim, tamen istum condemnetis necesse est, if I should acknowledge: si quis velit ita dicere... nihil dicat, chooses to say, etc.: quā re oratos vos omnīs volo Ne, etc., T.: Esse salutatum volt te mea littera primum, O.—Redundant after noli or nolite: nolite, iudices, hunc velle maturius exstingui volnere vestro quam suo fato, do not resolve.—Of expressions of authority, to determine, resolvē, decree, demand, require, enact: utrum populus R. eum (honorem) cui velit, deferat: senatus te voluit mihi nummos dare: exercitūs quos contra se aluerint velle dimitti, Cs.: quid fieri velit praecipit, gives his orders, Cs.: sacra Cereris summā maiores nostri religione confici voluerunt, i. e. established the custom of celebrating: nostri maiores... insui voluerunt in culeum vivos, etc., made a law, that, etc.: Corinthum exstinctum esse voluerunt, should be (and remain) destroyed: volo ut mihi respondeas, I require you to answer: nuntia Romanis, Caelestes ita velle, ut Roma caput terrarum sit, L. —Esp., in the formula of asking a vote upon a law or decree: novos consules ita cum Samnite gerere bellum velitis, ut omnia ante nos bella gesta sunt, L.: plebes sic iussit—quod senatus... censeat, id volumus iubemusque, L.—To choose rather, prefer: a multis (studiis) eligere commodissimum quodque, quam sese uni alicui velle addicere: malae rei quam nullius duces esse volunt, L.* * *Ivelle, volui, - Vwish, want, prefer; be willing, willIIvolare, volavi, volatus VIIIvolunteers (pl.); (in the Second Punic War) -
8 māximus
māximus [1 MAC-].—Of size, large, great, big, high, tall, long, broad, extensive, spacious: fons, S.: aedificium: urbs: solitudines, S.: simulacrum facere maius: oppidum non maximum maximis locis decoravit: aquae magnae fuerunt, inundations, L.: Maior (belua) dimidio, by half, H.: maior videri (Scylla), statelier, V.: Calceus pede maior, too large for, H.: onus parvo corpore maius, H.—Of number or quantity, great, large, abundant, considerable, much: numerus frumenti: copia pabuli, Cs.: maiorem pecuniam polliceri: tibi praeda cedat Maior an illi, i. e. the victor's spoils, H.: populus, V.: tribunorum pars maior, the majority, L.: turba clientium maior, more numerous, H.: maximum pondus auri: Si maiorem feci rem, increased my estate, H.—Of value, great, large, considerable: magni preti servi: ager preti maioris, T.: magna munera et maiora promissa, S.: cuius auctoritas magni habebatur, was highly esteemed, Cs.: qui auctoritatem magni putet, esteems highly: quem tu Non magni pendis, H.: multo maioris vēnire, dearer, Ph.: quorum longe maximi consilia fuerunt, most valuable: haec te semper fecit maxumi, prized most highly, T.: conduxit non magno domum, at no high price: magno illi ea cunctatio stetit, cost him dear, L.—Of force, strong, powerful, vehement, loud: manu magnā euntem Inpulit, V.: magnā voce confiteri: strenitus, H.—Of time, great, long, extended: annum, V.: annum, i. e. the Platonic cycle of the heavens.—Early, high, long past: iam magno natu, aged, N.: magno natu non sufficientibus viribus, through old age, L.: maximo natu filius, N.: maior patria, original, Cu.—Of persons, aged, old, advanced ; only in comp. and sup, elder, eldest: omnes maiores natu, elders, Cs.: maior natu quam Plautus: frater suus maior natu, elder, L.: maximus natu ex iis, the oldest, L.: ex duobus filiis maior, Cs.: Maior Neronum, the elder, H.: (homo) annos natus maior quadraginta, more than forty years old: annos natast sedecim, non maior, T.: non maior annis quinquaginta, L.— Plur m. as subst: maiores, the fathers, ancestors, ancients, men of old: maiores vestri: nostri: more maiorum.—Fig., great, noble, grand, mighty, important, weighty, momentous: rebus maximis gestis: missi magnis de rebus, important business, H.: in agro maiora opera: causa, weighty: omen, significant, V.: spectaculum, impressive, H.: aliquid invadere magnum, enterprise, V.: haud magna memoratu res est, L.—As subst n.: id magnum est, a great thing: magna di curant, parva neglegunt: maiora audere, V.: ad maiora properat oratio: magnum loqui, loftily, H.: Omnia magna loquens, of everything magnificent, H.—Of rank or station, great, high, eminent, powerful: potestas: dignitas: di, Enn. ap. C.: rex Olympi, V.: maximus Ilioneus, V.: maiorum ne quis amicus, one of your great friends, H.: Iuppiter optimus maximus: pontifex maximus, chief: maioribus uti, associate with superiors, H.—Of mind or character, great, elevated, noble, lofty: vir acris animi magnique: magno animo est: vir magnus: Cato magnus habetur, S.: magnus hoc bello Themistocles fuit, N.: invidiā maior, above, H.: maior reprensis, greater than those criticised, H.: nebulo, thorough-paced, T.: fur. —In force or degree, great, severe, strong, intense: morbi: dolor, Cs.: minae: amor, V.: gemitus luctusque: quid potuere maius? more heinous, H.: Mari virtutem in maius celebrare, magnify, S.: his in maius etiam acceptis, L.: incerta in maius vero ferri solent, be exaggerated, L.— Proud, boastful, lofty, assuming: nobis ut res dant sese, ita magni atque humiles sumus, T.: lingua, H.: verba, V. -
9 Donec eris felix, multos numerabis amicos
• As long as you are fortunate, you will have many friends (when you are successful, everyone wants to be your friend)Latin Quotes (Latin to English) > Donec eris felix, multos numerabis amicos
-
10 compraehendo
com-prĕhendo ( conp-; also com-prendo, very freq. in MSS. and edd.; cf. Quint. 1, 5, 21. In MSS. also comprae-hendo and compraendo, v. prehendo), di, sum, 3, v. a., to lay hold of something on all sides; to take or catch hold of, seize, grasp, apprehend; to comprehend, comprise (class. in prose and poetry).I.Prop.A.In gen.:B.quid (opus est) manibus, si nihil comprehendendum est?
Cic. N. D. 1, 33, 92:(vulva) non multo major quam ut manu comprehendatur,
Cels. 4, 1 fin.:cum (forfex) dentem comprehendere non possit,
id. 7, 12, 1:mordicus manum eorum (elephantorum),
Plin. 9, 15, 17, § 46:morsu guttura,
Luc. 4, 727:nuces modio,
Varr. R. R. 1, 7, 3:naves,
to join one to another, fasten together, Liv. 30, 10, 5; cf.:oras vulneris suturae comprehendunt,
Cels. 7, 4, 3:comprehendunt utrumque et orant,
Caes. B. G. 5, 31:ter frustra comprensa manus effugit imago,
Verg. A. 2, 794; cf.aures,
Tib. 2, 5, 92:nisi quae validissima (ovis), non comprehendatur (sc. stabulis) hieme,
let none but the strongest be kept in the winter, Col. 7, 3, 15 Schneid.:naves in flumine Vulturno comprehensae,
assembled together, put under an embargo, Liv. 26, 7, 9; so id. 29, 24, 9; Suet. Tib. 38; id. Calig. 39:ignem,
to take, catch, Caes. B. G. 5, 43;and in a reverse constr.: ignis robora comprendit,
Verg. G. 2, 305; cf.:opera flammā comprehensa,
Hirt. B. G. 8, 43; and:avidis comprenditur ignibus agger,
Ov. M. 9, 234:loca vallo,
Front. 2, 11, 7; and absol.:comprehensa aedificia,
Liv. 26, 27, 3.—In partic.1.To attack, seize upon in a hostile manner, to seize, lay hold of, arrest, catch, apprehend:* b.aliquem pro moecho Comprehendere et constringere,
Ter. Eun. 5, 5, 23; 5, 1, 20:tam capitalem hostem,
Cic. Cat. 2, 2, 3:hominem,
id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 14:nefarios duces,
id. Cat. 3, 7, 16:Virginium,
Liv. 3, 48, 6; cf. id. 1, 41, 1:praesidium Punicum,
id. 26, 14, 7:hunc comprehenderant atque in vincula conjecerant,
Caes. B. G. 4, 27; 5, 25:in fugā,
id. ib. 5, 21.—Rarely of disease:comprehensus morbo,
Just. 23, 2, 4; cf.:comprehensi pestiferā lue,
id. 32, 3, 9.—Of places, to occupy, seize upon:aliis comprehensis collibus munitiones perfecerunt,
Caes. B. C. 3, 46 fin. —Of things, to intercept' -epistulas, Just. 20, 5, 12.—2.To seize upon one, to apprehend him in any crime:b.fures,
Cat. 62, 35.—With inf.: qui interesse concentibus interdictis fuerint comprehensi, Cod. Th. 16, 4, 5.—Hence,Transf. to the crime:3.nefandum adulterium,
to discover, detect it, Cic. Mil. 27, 72:res ejus indicio,
id. Clu. 16, 47.—Of plants, to take root; of a graft:4.cum comprehendit (surculus),
Varr. R. R. 1, 40 fin.; so,in gen.,
Col. 3, 5, 1; 5, 6, 18; Pall. Jan. 13, 5.—Of women, to conceive, become pregnant, = concipere:5.si mulier non comprehendit, etc.,
Cels. 5, 21 fin. —Of a space, to contain, comprise, comprehend, include:6.ut nuces integras, quas uno modio comprehendere possis,
Varr. R. R. 1, 7, 3:circuitus ejus triginta et duo stadia comprehendit,
Curt. 6, 6, 24. —In late medic. lang., of medicines, to combine:7.aliquid melle,
Veg. Art. Vet. 6, 27, 1; Scrib. Comp. 88; 227 al.—Of the range of a missile:8.quantum impulsa valet comprehendere lancea nodo,
Sil. 4, 102.—Of the reach of a surgical instrument:II.si vitium in angusto est, quod comprehendere modiolus possit,
Cels. 8, 3 init. —Trop.A.To comprehend by the sense of sight, to perceive, observe, see (very rare):B.aliquid visu,
Sil. 3, 408;and without visu: comprehendere vix litterarum apices,
Gell. 13, 30, 10.—To comprehend something intellectually, to receive into one's mind, to grasp, perceive, comprehend; with abl.: si quam opinionem jam mentibus vestris comprehendistis: si eam ratio convellet, si oratio labefactabit, etc., if any opinion has already taken root in your mind (the figure taken from the rooting of plants; v. supra, I. B. 3.), Cic. Clu. 2, 6:C.omnes animo virtutes,
id. Balb. 1, 3; id. N. D. 3, 25, 64:animo haec tenemus comprehensa, non sensibus,
id. Ac. 2, 7, 21 sq.:omnia animis et cogitatione,
id. Fl. 27, 66; cf. id. de Or. 2, 31, 136:aliquid mente,
id. N. D. 3, 8, 21:aliquid memoriā,
id. Tusc. 5, 41, 121:qualis animus sit vacans corpore, intellegere et cogitatione comprehendere,
id. ib. 1, 22, 50:aliquid certis signis,
Col. 6, 24, 3:aliquid experimentis assiduis,
Pall. 2, 13, 8.—Without abl.:esse aliquid, quod conprehendi et percipi posset,
Cic. Ac. 2, 6, 17; 2, 6, 18:virtutum cognitio confirmat percipi et conprehendi multa posse,
id. ib. 2, 8, 23; 1, 11, 42.—To comprehend or include in words; to comprise in discourse or in writing, to express, describe, recount, narrate, etc.:2.breviter paucis comprendere multa,
Lucr. 6, 1082; cf.:breviter comprehensa sententia,
Cic. Fin. 2, 7, 20; Quint. 9, 3, 91:comprehendam brevi,
Cic. de Or. 1, 8, 34:perinde ac si in hanc formulam omnia judicia conclusa et comprehensa sint,
id. Rosc. Com. 5, 15:(Cato) verbis luculentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat,
id. Att. 12, 21, 1:ipsa natura circumscriptione quādam verborum comprehendit concluditque sententiam,
id. Brut. 8, 34:in eā (terrā) enim et lapis et harena et cetera ejus generis sunt in nominando comprehensa,
Varr. R. R. 1, 9, 1:emplastra quoque, quae supra comprehensa sunt,
Cels. 5, 27, 3; so absol.:ad veterum rerum nostrarum memoriam comprehendendam impulsi sumus,
Cic. Brut. 5, 19:aliquid dictis,
Ov. M. 13, 160:quae si comprendere coner,
id. Tr. 5, 2, 27. —Poet.: aliquid numero, to number, enumerate:D.neque enim numero comprendere refert,
Verg. G. 2, 104; Ov. A. A. 2, 447; cf.:numerum quorum comprendere non est,
id. Tr. 5, 11, 19.—To comprehend any one in affection, to bind to one's self, to put under obligation, to embrace with kindness (rare;E.mostly in Cic.): multos amicitiā, tueri obsequio, etc.,
to have many friends, Cic. Cael. 6, 13:adulescentem humanitate tuā,
id. Fam. 13, 15, 3:quod omnibus officiis per se, per patrem, per majores suos totam Atinatem praefecturam comprehenderit,
id. Planc. 19. 47.—To shut in, include (late Lat.):spiritum in effigiem,
Lact. 4, 8, 9:elementorum figurae humanā specie comprehensae,
id. 2, 6, 1. -
11 compraendo
com-prĕhendo ( conp-; also com-prendo, very freq. in MSS. and edd.; cf. Quint. 1, 5, 21. In MSS. also comprae-hendo and compraendo, v. prehendo), di, sum, 3, v. a., to lay hold of something on all sides; to take or catch hold of, seize, grasp, apprehend; to comprehend, comprise (class. in prose and poetry).I.Prop.A.In gen.:B.quid (opus est) manibus, si nihil comprehendendum est?
Cic. N. D. 1, 33, 92:(vulva) non multo major quam ut manu comprehendatur,
Cels. 4, 1 fin.:cum (forfex) dentem comprehendere non possit,
id. 7, 12, 1:mordicus manum eorum (elephantorum),
Plin. 9, 15, 17, § 46:morsu guttura,
Luc. 4, 727:nuces modio,
Varr. R. R. 1, 7, 3:naves,
to join one to another, fasten together, Liv. 30, 10, 5; cf.:oras vulneris suturae comprehendunt,
Cels. 7, 4, 3:comprehendunt utrumque et orant,
Caes. B. G. 5, 31:ter frustra comprensa manus effugit imago,
Verg. A. 2, 794; cf.aures,
Tib. 2, 5, 92:nisi quae validissima (ovis), non comprehendatur (sc. stabulis) hieme,
let none but the strongest be kept in the winter, Col. 7, 3, 15 Schneid.:naves in flumine Vulturno comprehensae,
assembled together, put under an embargo, Liv. 26, 7, 9; so id. 29, 24, 9; Suet. Tib. 38; id. Calig. 39:ignem,
to take, catch, Caes. B. G. 5, 43;and in a reverse constr.: ignis robora comprendit,
Verg. G. 2, 305; cf.:opera flammā comprehensa,
Hirt. B. G. 8, 43; and:avidis comprenditur ignibus agger,
Ov. M. 9, 234:loca vallo,
Front. 2, 11, 7; and absol.:comprehensa aedificia,
Liv. 26, 27, 3.—In partic.1.To attack, seize upon in a hostile manner, to seize, lay hold of, arrest, catch, apprehend:* b.aliquem pro moecho Comprehendere et constringere,
Ter. Eun. 5, 5, 23; 5, 1, 20:tam capitalem hostem,
Cic. Cat. 2, 2, 3:hominem,
id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 14:nefarios duces,
id. Cat. 3, 7, 16:Virginium,
Liv. 3, 48, 6; cf. id. 1, 41, 1:praesidium Punicum,
id. 26, 14, 7:hunc comprehenderant atque in vincula conjecerant,
Caes. B. G. 4, 27; 5, 25:in fugā,
id. ib. 5, 21.—Rarely of disease:comprehensus morbo,
Just. 23, 2, 4; cf.:comprehensi pestiferā lue,
id. 32, 3, 9.—Of places, to occupy, seize upon:aliis comprehensis collibus munitiones perfecerunt,
Caes. B. C. 3, 46 fin. —Of things, to intercept' -epistulas, Just. 20, 5, 12.—2.To seize upon one, to apprehend him in any crime:b.fures,
Cat. 62, 35.—With inf.: qui interesse concentibus interdictis fuerint comprehensi, Cod. Th. 16, 4, 5.—Hence,Transf. to the crime:3.nefandum adulterium,
to discover, detect it, Cic. Mil. 27, 72:res ejus indicio,
id. Clu. 16, 47.—Of plants, to take root; of a graft:4.cum comprehendit (surculus),
Varr. R. R. 1, 40 fin.; so,in gen.,
Col. 3, 5, 1; 5, 6, 18; Pall. Jan. 13, 5.—Of women, to conceive, become pregnant, = concipere:5.si mulier non comprehendit, etc.,
Cels. 5, 21 fin. —Of a space, to contain, comprise, comprehend, include:6.ut nuces integras, quas uno modio comprehendere possis,
Varr. R. R. 1, 7, 3:circuitus ejus triginta et duo stadia comprehendit,
Curt. 6, 6, 24. —In late medic. lang., of medicines, to combine:7.aliquid melle,
Veg. Art. Vet. 6, 27, 1; Scrib. Comp. 88; 227 al.—Of the range of a missile:8.quantum impulsa valet comprehendere lancea nodo,
Sil. 4, 102.—Of the reach of a surgical instrument:II.si vitium in angusto est, quod comprehendere modiolus possit,
Cels. 8, 3 init. —Trop.A.To comprehend by the sense of sight, to perceive, observe, see (very rare):B.aliquid visu,
Sil. 3, 408;and without visu: comprehendere vix litterarum apices,
Gell. 13, 30, 10.—To comprehend something intellectually, to receive into one's mind, to grasp, perceive, comprehend; with abl.: si quam opinionem jam mentibus vestris comprehendistis: si eam ratio convellet, si oratio labefactabit, etc., if any opinion has already taken root in your mind (the figure taken from the rooting of plants; v. supra, I. B. 3.), Cic. Clu. 2, 6:C.omnes animo virtutes,
id. Balb. 1, 3; id. N. D. 3, 25, 64:animo haec tenemus comprehensa, non sensibus,
id. Ac. 2, 7, 21 sq.:omnia animis et cogitatione,
id. Fl. 27, 66; cf. id. de Or. 2, 31, 136:aliquid mente,
id. N. D. 3, 8, 21:aliquid memoriā,
id. Tusc. 5, 41, 121:qualis animus sit vacans corpore, intellegere et cogitatione comprehendere,
id. ib. 1, 22, 50:aliquid certis signis,
Col. 6, 24, 3:aliquid experimentis assiduis,
Pall. 2, 13, 8.—Without abl.:esse aliquid, quod conprehendi et percipi posset,
Cic. Ac. 2, 6, 17; 2, 6, 18:virtutum cognitio confirmat percipi et conprehendi multa posse,
id. ib. 2, 8, 23; 1, 11, 42.—To comprehend or include in words; to comprise in discourse or in writing, to express, describe, recount, narrate, etc.:2.breviter paucis comprendere multa,
Lucr. 6, 1082; cf.:breviter comprehensa sententia,
Cic. Fin. 2, 7, 20; Quint. 9, 3, 91:comprehendam brevi,
Cic. de Or. 1, 8, 34:perinde ac si in hanc formulam omnia judicia conclusa et comprehensa sint,
id. Rosc. Com. 5, 15:(Cato) verbis luculentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat,
id. Att. 12, 21, 1:ipsa natura circumscriptione quādam verborum comprehendit concluditque sententiam,
id. Brut. 8, 34:in eā (terrā) enim et lapis et harena et cetera ejus generis sunt in nominando comprehensa,
Varr. R. R. 1, 9, 1:emplastra quoque, quae supra comprehensa sunt,
Cels. 5, 27, 3; so absol.:ad veterum rerum nostrarum memoriam comprehendendam impulsi sumus,
Cic. Brut. 5, 19:aliquid dictis,
Ov. M. 13, 160:quae si comprendere coner,
id. Tr. 5, 2, 27. —Poet.: aliquid numero, to number, enumerate:D.neque enim numero comprendere refert,
Verg. G. 2, 104; Ov. A. A. 2, 447; cf.:numerum quorum comprendere non est,
id. Tr. 5, 11, 19.—To comprehend any one in affection, to bind to one's self, to put under obligation, to embrace with kindness (rare;E.mostly in Cic.): multos amicitiā, tueri obsequio, etc.,
to have many friends, Cic. Cael. 6, 13:adulescentem humanitate tuā,
id. Fam. 13, 15, 3:quod omnibus officiis per se, per patrem, per majores suos totam Atinatem praefecturam comprehenderit,
id. Planc. 19. 47.—To shut in, include (late Lat.):spiritum in effigiem,
Lact. 4, 8, 9:elementorum figurae humanā specie comprehensae,
id. 2, 6, 1. -
12 comprehendo
com-prĕhendo ( conp-; also com-prendo, very freq. in MSS. and edd.; cf. Quint. 1, 5, 21. In MSS. also comprae-hendo and compraendo, v. prehendo), di, sum, 3, v. a., to lay hold of something on all sides; to take or catch hold of, seize, grasp, apprehend; to comprehend, comprise (class. in prose and poetry).I.Prop.A.In gen.:B.quid (opus est) manibus, si nihil comprehendendum est?
Cic. N. D. 1, 33, 92:(vulva) non multo major quam ut manu comprehendatur,
Cels. 4, 1 fin.:cum (forfex) dentem comprehendere non possit,
id. 7, 12, 1:mordicus manum eorum (elephantorum),
Plin. 9, 15, 17, § 46:morsu guttura,
Luc. 4, 727:nuces modio,
Varr. R. R. 1, 7, 3:naves,
to join one to another, fasten together, Liv. 30, 10, 5; cf.:oras vulneris suturae comprehendunt,
Cels. 7, 4, 3:comprehendunt utrumque et orant,
Caes. B. G. 5, 31:ter frustra comprensa manus effugit imago,
Verg. A. 2, 794; cf.aures,
Tib. 2, 5, 92:nisi quae validissima (ovis), non comprehendatur (sc. stabulis) hieme,
let none but the strongest be kept in the winter, Col. 7, 3, 15 Schneid.:naves in flumine Vulturno comprehensae,
assembled together, put under an embargo, Liv. 26, 7, 9; so id. 29, 24, 9; Suet. Tib. 38; id. Calig. 39:ignem,
to take, catch, Caes. B. G. 5, 43;and in a reverse constr.: ignis robora comprendit,
Verg. G. 2, 305; cf.:opera flammā comprehensa,
Hirt. B. G. 8, 43; and:avidis comprenditur ignibus agger,
Ov. M. 9, 234:loca vallo,
Front. 2, 11, 7; and absol.:comprehensa aedificia,
Liv. 26, 27, 3.—In partic.1.To attack, seize upon in a hostile manner, to seize, lay hold of, arrest, catch, apprehend:* b.aliquem pro moecho Comprehendere et constringere,
Ter. Eun. 5, 5, 23; 5, 1, 20:tam capitalem hostem,
Cic. Cat. 2, 2, 3:hominem,
id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 14:nefarios duces,
id. Cat. 3, 7, 16:Virginium,
Liv. 3, 48, 6; cf. id. 1, 41, 1:praesidium Punicum,
id. 26, 14, 7:hunc comprehenderant atque in vincula conjecerant,
Caes. B. G. 4, 27; 5, 25:in fugā,
id. ib. 5, 21.—Rarely of disease:comprehensus morbo,
Just. 23, 2, 4; cf.:comprehensi pestiferā lue,
id. 32, 3, 9.—Of places, to occupy, seize upon:aliis comprehensis collibus munitiones perfecerunt,
Caes. B. C. 3, 46 fin. —Of things, to intercept' -epistulas, Just. 20, 5, 12.—2.To seize upon one, to apprehend him in any crime:b.fures,
Cat. 62, 35.—With inf.: qui interesse concentibus interdictis fuerint comprehensi, Cod. Th. 16, 4, 5.—Hence,Transf. to the crime:3.nefandum adulterium,
to discover, detect it, Cic. Mil. 27, 72:res ejus indicio,
id. Clu. 16, 47.—Of plants, to take root; of a graft:4.cum comprehendit (surculus),
Varr. R. R. 1, 40 fin.; so,in gen.,
Col. 3, 5, 1; 5, 6, 18; Pall. Jan. 13, 5.—Of women, to conceive, become pregnant, = concipere:5.si mulier non comprehendit, etc.,
Cels. 5, 21 fin. —Of a space, to contain, comprise, comprehend, include:6.ut nuces integras, quas uno modio comprehendere possis,
Varr. R. R. 1, 7, 3:circuitus ejus triginta et duo stadia comprehendit,
Curt. 6, 6, 24. —In late medic. lang., of medicines, to combine:7.aliquid melle,
Veg. Art. Vet. 6, 27, 1; Scrib. Comp. 88; 227 al.—Of the range of a missile:8.quantum impulsa valet comprehendere lancea nodo,
Sil. 4, 102.—Of the reach of a surgical instrument:II.si vitium in angusto est, quod comprehendere modiolus possit,
Cels. 8, 3 init. —Trop.A.To comprehend by the sense of sight, to perceive, observe, see (very rare):B.aliquid visu,
Sil. 3, 408;and without visu: comprehendere vix litterarum apices,
Gell. 13, 30, 10.—To comprehend something intellectually, to receive into one's mind, to grasp, perceive, comprehend; with abl.: si quam opinionem jam mentibus vestris comprehendistis: si eam ratio convellet, si oratio labefactabit, etc., if any opinion has already taken root in your mind (the figure taken from the rooting of plants; v. supra, I. B. 3.), Cic. Clu. 2, 6:C.omnes animo virtutes,
id. Balb. 1, 3; id. N. D. 3, 25, 64:animo haec tenemus comprehensa, non sensibus,
id. Ac. 2, 7, 21 sq.:omnia animis et cogitatione,
id. Fl. 27, 66; cf. id. de Or. 2, 31, 136:aliquid mente,
id. N. D. 3, 8, 21:aliquid memoriā,
id. Tusc. 5, 41, 121:qualis animus sit vacans corpore, intellegere et cogitatione comprehendere,
id. ib. 1, 22, 50:aliquid certis signis,
Col. 6, 24, 3:aliquid experimentis assiduis,
Pall. 2, 13, 8.—Without abl.:esse aliquid, quod conprehendi et percipi posset,
Cic. Ac. 2, 6, 17; 2, 6, 18:virtutum cognitio confirmat percipi et conprehendi multa posse,
id. ib. 2, 8, 23; 1, 11, 42.—To comprehend or include in words; to comprise in discourse or in writing, to express, describe, recount, narrate, etc.:2.breviter paucis comprendere multa,
Lucr. 6, 1082; cf.:breviter comprehensa sententia,
Cic. Fin. 2, 7, 20; Quint. 9, 3, 91:comprehendam brevi,
Cic. de Or. 1, 8, 34:perinde ac si in hanc formulam omnia judicia conclusa et comprehensa sint,
id. Rosc. Com. 5, 15:(Cato) verbis luculentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat,
id. Att. 12, 21, 1:ipsa natura circumscriptione quādam verborum comprehendit concluditque sententiam,
id. Brut. 8, 34:in eā (terrā) enim et lapis et harena et cetera ejus generis sunt in nominando comprehensa,
Varr. R. R. 1, 9, 1:emplastra quoque, quae supra comprehensa sunt,
Cels. 5, 27, 3; so absol.:ad veterum rerum nostrarum memoriam comprehendendam impulsi sumus,
Cic. Brut. 5, 19:aliquid dictis,
Ov. M. 13, 160:quae si comprendere coner,
id. Tr. 5, 2, 27. —Poet.: aliquid numero, to number, enumerate:D.neque enim numero comprendere refert,
Verg. G. 2, 104; Ov. A. A. 2, 447; cf.:numerum quorum comprendere non est,
id. Tr. 5, 11, 19.—To comprehend any one in affection, to bind to one's self, to put under obligation, to embrace with kindness (rare;E.mostly in Cic.): multos amicitiā, tueri obsequio, etc.,
to have many friends, Cic. Cael. 6, 13:adulescentem humanitate tuā,
id. Fam. 13, 15, 3:quod omnibus officiis per se, per patrem, per majores suos totam Atinatem praefecturam comprehenderit,
id. Planc. 19. 47.—To shut in, include (late Lat.):spiritum in effigiem,
Lact. 4, 8, 9:elementorum figurae humanā specie comprehensae,
id. 2, 6, 1. -
13 conprehendo
com-prĕhendo ( conp-; also com-prendo, very freq. in MSS. and edd.; cf. Quint. 1, 5, 21. In MSS. also comprae-hendo and compraendo, v. prehendo), di, sum, 3, v. a., to lay hold of something on all sides; to take or catch hold of, seize, grasp, apprehend; to comprehend, comprise (class. in prose and poetry).I.Prop.A.In gen.:B.quid (opus est) manibus, si nihil comprehendendum est?
Cic. N. D. 1, 33, 92:(vulva) non multo major quam ut manu comprehendatur,
Cels. 4, 1 fin.:cum (forfex) dentem comprehendere non possit,
id. 7, 12, 1:mordicus manum eorum (elephantorum),
Plin. 9, 15, 17, § 46:morsu guttura,
Luc. 4, 727:nuces modio,
Varr. R. R. 1, 7, 3:naves,
to join one to another, fasten together, Liv. 30, 10, 5; cf.:oras vulneris suturae comprehendunt,
Cels. 7, 4, 3:comprehendunt utrumque et orant,
Caes. B. G. 5, 31:ter frustra comprensa manus effugit imago,
Verg. A. 2, 794; cf.aures,
Tib. 2, 5, 92:nisi quae validissima (ovis), non comprehendatur (sc. stabulis) hieme,
let none but the strongest be kept in the winter, Col. 7, 3, 15 Schneid.:naves in flumine Vulturno comprehensae,
assembled together, put under an embargo, Liv. 26, 7, 9; so id. 29, 24, 9; Suet. Tib. 38; id. Calig. 39:ignem,
to take, catch, Caes. B. G. 5, 43;and in a reverse constr.: ignis robora comprendit,
Verg. G. 2, 305; cf.:opera flammā comprehensa,
Hirt. B. G. 8, 43; and:avidis comprenditur ignibus agger,
Ov. M. 9, 234:loca vallo,
Front. 2, 11, 7; and absol.:comprehensa aedificia,
Liv. 26, 27, 3.—In partic.1.To attack, seize upon in a hostile manner, to seize, lay hold of, arrest, catch, apprehend:* b.aliquem pro moecho Comprehendere et constringere,
Ter. Eun. 5, 5, 23; 5, 1, 20:tam capitalem hostem,
Cic. Cat. 2, 2, 3:hominem,
id. Q. Fr. 1, 2, 4, § 14:nefarios duces,
id. Cat. 3, 7, 16:Virginium,
Liv. 3, 48, 6; cf. id. 1, 41, 1:praesidium Punicum,
id. 26, 14, 7:hunc comprehenderant atque in vincula conjecerant,
Caes. B. G. 4, 27; 5, 25:in fugā,
id. ib. 5, 21.—Rarely of disease:comprehensus morbo,
Just. 23, 2, 4; cf.:comprehensi pestiferā lue,
id. 32, 3, 9.—Of places, to occupy, seize upon:aliis comprehensis collibus munitiones perfecerunt,
Caes. B. C. 3, 46 fin. —Of things, to intercept' -epistulas, Just. 20, 5, 12.—2.To seize upon one, to apprehend him in any crime:b.fures,
Cat. 62, 35.—With inf.: qui interesse concentibus interdictis fuerint comprehensi, Cod. Th. 16, 4, 5.—Hence,Transf. to the crime:3.nefandum adulterium,
to discover, detect it, Cic. Mil. 27, 72:res ejus indicio,
id. Clu. 16, 47.—Of plants, to take root; of a graft:4.cum comprehendit (surculus),
Varr. R. R. 1, 40 fin.; so,in gen.,
Col. 3, 5, 1; 5, 6, 18; Pall. Jan. 13, 5.—Of women, to conceive, become pregnant, = concipere:5.si mulier non comprehendit, etc.,
Cels. 5, 21 fin. —Of a space, to contain, comprise, comprehend, include:6.ut nuces integras, quas uno modio comprehendere possis,
Varr. R. R. 1, 7, 3:circuitus ejus triginta et duo stadia comprehendit,
Curt. 6, 6, 24. —In late medic. lang., of medicines, to combine:7.aliquid melle,
Veg. Art. Vet. 6, 27, 1; Scrib. Comp. 88; 227 al.—Of the range of a missile:8.quantum impulsa valet comprehendere lancea nodo,
Sil. 4, 102.—Of the reach of a surgical instrument:II.si vitium in angusto est, quod comprehendere modiolus possit,
Cels. 8, 3 init. —Trop.A.To comprehend by the sense of sight, to perceive, observe, see (very rare):B.aliquid visu,
Sil. 3, 408;and without visu: comprehendere vix litterarum apices,
Gell. 13, 30, 10.—To comprehend something intellectually, to receive into one's mind, to grasp, perceive, comprehend; with abl.: si quam opinionem jam mentibus vestris comprehendistis: si eam ratio convellet, si oratio labefactabit, etc., if any opinion has already taken root in your mind (the figure taken from the rooting of plants; v. supra, I. B. 3.), Cic. Clu. 2, 6:C.omnes animo virtutes,
id. Balb. 1, 3; id. N. D. 3, 25, 64:animo haec tenemus comprehensa, non sensibus,
id. Ac. 2, 7, 21 sq.:omnia animis et cogitatione,
id. Fl. 27, 66; cf. id. de Or. 2, 31, 136:aliquid mente,
id. N. D. 3, 8, 21:aliquid memoriā,
id. Tusc. 5, 41, 121:qualis animus sit vacans corpore, intellegere et cogitatione comprehendere,
id. ib. 1, 22, 50:aliquid certis signis,
Col. 6, 24, 3:aliquid experimentis assiduis,
Pall. 2, 13, 8.—Without abl.:esse aliquid, quod conprehendi et percipi posset,
Cic. Ac. 2, 6, 17; 2, 6, 18:virtutum cognitio confirmat percipi et conprehendi multa posse,
id. ib. 2, 8, 23; 1, 11, 42.—To comprehend or include in words; to comprise in discourse or in writing, to express, describe, recount, narrate, etc.:2.breviter paucis comprendere multa,
Lucr. 6, 1082; cf.:breviter comprehensa sententia,
Cic. Fin. 2, 7, 20; Quint. 9, 3, 91:comprehendam brevi,
Cic. de Or. 1, 8, 34:perinde ac si in hanc formulam omnia judicia conclusa et comprehensa sint,
id. Rosc. Com. 5, 15:(Cato) verbis luculentioribus et pluribus rem eandem comprehenderat,
id. Att. 12, 21, 1:ipsa natura circumscriptione quādam verborum comprehendit concluditque sententiam,
id. Brut. 8, 34:in eā (terrā) enim et lapis et harena et cetera ejus generis sunt in nominando comprehensa,
Varr. R. R. 1, 9, 1:emplastra quoque, quae supra comprehensa sunt,
Cels. 5, 27, 3; so absol.:ad veterum rerum nostrarum memoriam comprehendendam impulsi sumus,
Cic. Brut. 5, 19:aliquid dictis,
Ov. M. 13, 160:quae si comprendere coner,
id. Tr. 5, 2, 27. —Poet.: aliquid numero, to number, enumerate:D.neque enim numero comprendere refert,
Verg. G. 2, 104; Ov. A. A. 2, 447; cf.:numerum quorum comprendere non est,
id. Tr. 5, 11, 19.—To comprehend any one in affection, to bind to one's self, to put under obligation, to embrace with kindness (rare;E.mostly in Cic.): multos amicitiā, tueri obsequio, etc.,
to have many friends, Cic. Cael. 6, 13:adulescentem humanitate tuā,
id. Fam. 13, 15, 3:quod omnibus officiis per se, per patrem, per majores suos totam Atinatem praefecturam comprehenderit,
id. Planc. 19. 47.—To shut in, include (late Lat.):spiritum in effigiem,
Lact. 4, 8, 9:elementorum figurae humanā specie comprehensae,
id. 2, 6, 1. -
14 nosco
nosco, nōvi, nōtum, 3 (old form, GNOSCO, GNOVI, GNOTVM, acc. to Prisc. p. 569 P.; inf. pass. GNOSCIER, S. C. de Bacch.; cf. GNOTV, cognitu, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.: GNOT (contr. for gnovit) oiden, epiginôskei; GNOTV, gnôsin, diagnôsin, Gloss. Labb.—Contr. forms in class. Lat. are nosti, noram, norim. nosse; nomus for novimus: nomus ambo Ulixem, Enn. ap. Diom. p. 382 P., or Trag. v. 199 Vahl.), v. a. [for gnosco, from the root gno; Gr. gignôskô, to begin to know], to get a knowledge of, become acquainted with, come to know a thing (syn.: scio, calleo).I.Lit.1. (α).Tempp. praes.:(β).cum igitur, nosce te, dicit, hoc dicit, nosce animum tuum,
Cic. Tusc. 1, 22, 52: Me. Sauream non novi. Li. At nosce sane, Plaut. As. 2, 4, 58; cf.: Ch. Nosce signum. Ni. Novi, id. Bacch. 4, 6, 19; id. Poen. 4, 2, 71:(Juppiter) nos per gentes alium alia disparat, Hominum qui facta, mores, pietatem et fidem noscamus,
id. Rud. prol. 12; id. Stich. 1, 1, 4:id esse verum, cuivis facile est noscere,
Ter. Ad. 5, 4, 8:ut noscere possis quidque,
Lucr. 1, 190; 2, 832; 3, 124; 418; 588; Cic. Rep. 1, 41, 64: deus ille, quem mente noscimus, id. N. D. 1, 14, 37.— Pass.:EAM (tabulam) FIGIER IOVBEATIS, VBEI FACILVMED GNOSCIER POTISIT, S. C. de Bacch.: forma in tenebris nosci non quita est, Ter Hec. 4, 1, 57 sq.: omnes philosophiae partes tum facile noscuntur, cum, etc.,
Cic. N. D. 1, 4, 9: philosophiae praecepta noscenda, id. Fragm. ap. Lact. 3, 14:nullique videnda, Voce tamen noscar,
Ov. M. 14, 153:nec noscitur ulli,
by any one, id. Tr. 1, 5, 29:noscere provinciam, nosci exercitui,
by the army, Tac. Agr. 5.—Temppperf., to have become acquainted with, to have learned, to know:2.si me novisti minus,
Plaut. Aul. 4, 10, 47:Cylindrus ego sum, non nosti nomen meum?
id. Men. 2, 2, 20:novi rem omnem,
Ter. And. 4, 4, 50:qui non leges, non instituta... non jura noritis,
Cic. Pis. 13, 30:plerique neque in rebus humanis quidquam bonum norunt, nisi, etc.,
id. Lael. 21, 79:quam (virtutem) tu ne de facie quidem nosti,
id. Pis. 32, 81; id. Fin. 2, 22, 71:si ego hos bene novi,
if I know them well, id. Rosc. Am. 20 fin.: si Caesarem bene novi, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, B, 2:Lepidum pulchre noram,
Cic. Fam. 10, 23, 1:si tuos digitos novi,
id. Att. 5, 21, 13:res gestas de libris novisse,
to have learned from books, Lact. 5, 19, 15:nosse Graece, etc. (late Lat. for scire),
Aug. Serm. 45, 5; 167, 40 al.:ut ibi esses, ubi nec Pelopidarum—nosti cetera,
Cic. Fam. 7, 28, 2; Plin. Ep. 3, 9, 11.—To examine, consider:II.ad res suas noscendas,
Liv. 10, 20:imaginem,
Plaut. Ps. 4, 2, 29.—So esp., to take cognizance of as a judge:quae olim a praetoribus noscebantur,
Tac. A. 12, 60.—Transf., in the tempp. praes.A.In gen., to know, recognize (rare; perh. not in Cic.): hau nosco tuom, I know your ( character, etc.), i. e. I know you no longer, Plaut. Trin. 2, 4, 44:B.nosce imaginem,
id. Ps. 4, 2, 29; id. Bacch. 4, 6, 19:potesne ex his ut proprium quid noscere?
Hor. S. 2, 7, 89; Tac. H. 1, 90.—In partic., to acknowledge, allow, admit of a reason or an excuse (in Cic.):III.numquam amatoris meretricem oportet causam noscere, Quin, etc.,
Plaut. Truc. 2, 1, 18:illam partem excusationis... nec nosco, nec probo,
Cic. Fam. 4, 4, 1; cf.:quod te excusas: ego vero et tuas causas nosco, et, etc.,
id. Att. 11, 7, 4:atque vereor, ne istam causam nemo noscat,
id. Leg. 1, 4, 11.—Transf. in tempp. perf.A. B.In mal. part., to know (in paronomasia), Plaut. Most. 4, 2, 13; id. Pers. 1, 3, 51.—IV.(Eccl. Lat.) Of religious knowledge:A.non noverant Dominum,
Vulg. Judic. 2, 12; ib. 2 Thess. 1, 8:Jesum novi, Paulum scio,
I acknowledge, ib. Act. 19, 15.—Hence, nōtus, a, um, P. a., known.Lit.:(β).nisi rem tam notam esse omnibus et tam manifestam videres,
Cic. Verr. 2, 3, 58, 134:ejusmodi res ita notas, ita testatas, ita manifestas proferam,
id. ib. 2, 2, 34, §85: fingi haec putatis, quae patent, quae nota sunt omnibus, quae tenentur?
id. Mil. 28, 76:noti atque insignes latrones,
id. Phil. 11, 5, 10:habere omnes philosophiae notos et tractatos locos,
id. Or. 33, 118:facere aliquid alicui notum,
id. Fam. 5, 12, 7:tua nobilitas hominibus litteratis est notior, populo obscurior,
id. Mur. 7, 16:nullus fuit civis Romanus paulo notior, quin, etc.,
Caes. B. C. 2, 19:vita P. Sullae vobis populoque Romano notissima,
Cic. Sull. 26, 72:nulli nota domus sua,
Juv. 1, 7.—With gen. ( poet.):(γ).notus in fratres animi paterni,
Hor. C. 2, 2, 6: noti operum Telchines. Stat. Th. 2, 274:notusque fugarum, Vertit terga,
Sil. 17, 148.—With subj.-clause:(δ).notum est, cur, etc.,
Juv. 2, 58.—With inf. ( poet.):2.Delius, Trojanos notus semper minuisse labores,
Sil. 12, 331.—In partic.a.Subst.: nōti, acquaintances, friends:b.de dignitate M. Caelius notis ac majoribus natu... respondet,
Cic. Cael. 2, 3:hi suos notos hospitesque quaerebant,
Caes. B. C. 1, 74, 5; Hor. S. 1, 1, 85; Verg. Cir. 259.—In a bad sense, notorious:B.notissimi latronum duces,
Cic. Fam. 10, 14, 1:integrae Temptator Orion Dianae,
Hor. C. 3, 4, 70; Ov. M. 1, 198:Clodia, mulier non solum nobilis sed etiam nota,
Cic. Cael. 13, 31; cf. id. Verr. 1, 6, 15:moechorum notissimus,
Juv. 6, 42.—Transf., act., knowing, that knows: novi, [p. 1217] notis praedicas, to those that know, Plaut. Ps. 4, 2, 39. -
15 noti
nosco, nōvi, nōtum, 3 (old form, GNOSCO, GNOVI, GNOTVM, acc. to Prisc. p. 569 P.; inf. pass. GNOSCIER, S. C. de Bacch.; cf. GNOTV, cognitu, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.: GNOT (contr. for gnovit) oiden, epiginôskei; GNOTV, gnôsin, diagnôsin, Gloss. Labb.—Contr. forms in class. Lat. are nosti, noram, norim. nosse; nomus for novimus: nomus ambo Ulixem, Enn. ap. Diom. p. 382 P., or Trag. v. 199 Vahl.), v. a. [for gnosco, from the root gno; Gr. gignôskô, to begin to know], to get a knowledge of, become acquainted with, come to know a thing (syn.: scio, calleo).I.Lit.1. (α).Tempp. praes.:(β).cum igitur, nosce te, dicit, hoc dicit, nosce animum tuum,
Cic. Tusc. 1, 22, 52: Me. Sauream non novi. Li. At nosce sane, Plaut. As. 2, 4, 58; cf.: Ch. Nosce signum. Ni. Novi, id. Bacch. 4, 6, 19; id. Poen. 4, 2, 71:(Juppiter) nos per gentes alium alia disparat, Hominum qui facta, mores, pietatem et fidem noscamus,
id. Rud. prol. 12; id. Stich. 1, 1, 4:id esse verum, cuivis facile est noscere,
Ter. Ad. 5, 4, 8:ut noscere possis quidque,
Lucr. 1, 190; 2, 832; 3, 124; 418; 588; Cic. Rep. 1, 41, 64: deus ille, quem mente noscimus, id. N. D. 1, 14, 37.— Pass.:EAM (tabulam) FIGIER IOVBEATIS, VBEI FACILVMED GNOSCIER POTISIT, S. C. de Bacch.: forma in tenebris nosci non quita est, Ter Hec. 4, 1, 57 sq.: omnes philosophiae partes tum facile noscuntur, cum, etc.,
Cic. N. D. 1, 4, 9: philosophiae praecepta noscenda, id. Fragm. ap. Lact. 3, 14:nullique videnda, Voce tamen noscar,
Ov. M. 14, 153:nec noscitur ulli,
by any one, id. Tr. 1, 5, 29:noscere provinciam, nosci exercitui,
by the army, Tac. Agr. 5.—Temppperf., to have become acquainted with, to have learned, to know:2.si me novisti minus,
Plaut. Aul. 4, 10, 47:Cylindrus ego sum, non nosti nomen meum?
id. Men. 2, 2, 20:novi rem omnem,
Ter. And. 4, 4, 50:qui non leges, non instituta... non jura noritis,
Cic. Pis. 13, 30:plerique neque in rebus humanis quidquam bonum norunt, nisi, etc.,
id. Lael. 21, 79:quam (virtutem) tu ne de facie quidem nosti,
id. Pis. 32, 81; id. Fin. 2, 22, 71:si ego hos bene novi,
if I know them well, id. Rosc. Am. 20 fin.: si Caesarem bene novi, Balb. ap. Cic. Att. 9, 7, B, 2:Lepidum pulchre noram,
Cic. Fam. 10, 23, 1:si tuos digitos novi,
id. Att. 5, 21, 13:res gestas de libris novisse,
to have learned from books, Lact. 5, 19, 15:nosse Graece, etc. (late Lat. for scire),
Aug. Serm. 45, 5; 167, 40 al.:ut ibi esses, ubi nec Pelopidarum—nosti cetera,
Cic. Fam. 7, 28, 2; Plin. Ep. 3, 9, 11.—To examine, consider:II.ad res suas noscendas,
Liv. 10, 20:imaginem,
Plaut. Ps. 4, 2, 29.—So esp., to take cognizance of as a judge:quae olim a praetoribus noscebantur,
Tac. A. 12, 60.—Transf., in the tempp. praes.A.In gen., to know, recognize (rare; perh. not in Cic.): hau nosco tuom, I know your ( character, etc.), i. e. I know you no longer, Plaut. Trin. 2, 4, 44:B.nosce imaginem,
id. Ps. 4, 2, 29; id. Bacch. 4, 6, 19:potesne ex his ut proprium quid noscere?
Hor. S. 2, 7, 89; Tac. H. 1, 90.—In partic., to acknowledge, allow, admit of a reason or an excuse (in Cic.):III.numquam amatoris meretricem oportet causam noscere, Quin, etc.,
Plaut. Truc. 2, 1, 18:illam partem excusationis... nec nosco, nec probo,
Cic. Fam. 4, 4, 1; cf.:quod te excusas: ego vero et tuas causas nosco, et, etc.,
id. Att. 11, 7, 4:atque vereor, ne istam causam nemo noscat,
id. Leg. 1, 4, 11.—Transf. in tempp. perf.A. B.In mal. part., to know (in paronomasia), Plaut. Most. 4, 2, 13; id. Pers. 1, 3, 51.—IV.(Eccl. Lat.) Of religious knowledge:A.non noverant Dominum,
Vulg. Judic. 2, 12; ib. 2 Thess. 1, 8:Jesum novi, Paulum scio,
I acknowledge, ib. Act. 19, 15.—Hence, nōtus, a, um, P. a., known.Lit.:(β).nisi rem tam notam esse omnibus et tam manifestam videres,
Cic. Verr. 2, 3, 58, 134:ejusmodi res ita notas, ita testatas, ita manifestas proferam,
id. ib. 2, 2, 34, §85: fingi haec putatis, quae patent, quae nota sunt omnibus, quae tenentur?
id. Mil. 28, 76:noti atque insignes latrones,
id. Phil. 11, 5, 10:habere omnes philosophiae notos et tractatos locos,
id. Or. 33, 118:facere aliquid alicui notum,
id. Fam. 5, 12, 7:tua nobilitas hominibus litteratis est notior, populo obscurior,
id. Mur. 7, 16:nullus fuit civis Romanus paulo notior, quin, etc.,
Caes. B. C. 2, 19:vita P. Sullae vobis populoque Romano notissima,
Cic. Sull. 26, 72:nulli nota domus sua,
Juv. 1, 7.—With gen. ( poet.):(γ).notus in fratres animi paterni,
Hor. C. 2, 2, 6: noti operum Telchines. Stat. Th. 2, 274:notusque fugarum, Vertit terga,
Sil. 17, 148.—With subj.-clause:(δ).notum est, cur, etc.,
Juv. 2, 58.—With inf. ( poet.):2.Delius, Trojanos notus semper minuisse labores,
Sil. 12, 331.—In partic.a.Subst.: nōti, acquaintances, friends:b.de dignitate M. Caelius notis ac majoribus natu... respondet,
Cic. Cael. 2, 3:hi suos notos hospitesque quaerebant,
Caes. B. C. 1, 74, 5; Hor. S. 1, 1, 85; Verg. Cir. 259.—In a bad sense, notorious:B.notissimi latronum duces,
Cic. Fam. 10, 14, 1:integrae Temptator Orion Dianae,
Hor. C. 3, 4, 70; Ov. M. 1, 198:Clodia, mulier non solum nobilis sed etiam nota,
Cic. Cael. 13, 31; cf. id. Verr. 1, 6, 15:moechorum notissimus,
Juv. 6, 42.—Transf., act., knowing, that knows: novi, [p. 1217] notis praedicas, to those that know, Plaut. Ps. 4, 2, 39.
См. также в других словарях:
Your Friends & Neighbors — Título Tus amigos y vecinos (Argentina) Amigos y vecinos (España) Ficha técnica Dirección Neil LaBute Ayudante de dirección Albert Cho Todd Y. Murata … Wikipedia Español
Your Friends & Neighbors — Infobox Film name = Your Friends Neighbors image size = caption = director = Neil LaBute producer = Steve Golin Jason Patric writer = Neil LaBute narrator = starring = Amy Brenneman Aaron Eckhart Catherine Keener Nastassja Kinski Jason Patric Ben … Wikipedia
Your Friends & Neighbors — Entre amis voisins Entre amis voisins est un film américain de Neil LaBute, sorti en 1998. Sommaire 1 Synopsis 2 Fiche technique 3 Distribution 4 Lien externe … Wikipédia en Français
Your Friends and Neighbors — Entre amis voisins Entre amis voisins est un film américain de Neil LaBute, sorti en 1998. Sommaire 1 Synopsis 2 Fiche technique 3 Distribution 4 Lien externe … Wikipédia en Français
Abandon Your Friends — Studioalbum von From Autumn To Ashes Veröffentlichung 30. August 2005 Label Vagrant Records … Deutsch Wikipedia
Hate Your Friends — Infobox Album | Name = Hate Your Friends Type = Album Artist = The Lemonheads Released = 1987 (original LP) 1992 (extended CD reissue, with several bonus tracks) Recorded = Genre = Alternative, Pop rock Length = Label = Taang! Records Producer =… … Wikipedia
Pet Your Friends — Infobox Album | Name = Pet Your Friends Type = Album Artist = Dishwalla Released = November 21, 1995 Recorded = April 1995 September 1995 Genre = Alternative rock Length = 53:40 Label = A M Producer = Andy Kravitz, Mark Mazzetti, Phil Nicolo,… … Wikipedia
Tell Your Friends — Infobox Album Name = Tell Your Friends Type = Album Artist = Mary Prankster Released = September 7, 2002 Recorded = Genre = Rock Length = 31:15 Label = Palace Coup Records Producer = Mitch Easter, Mary Prankster Reviews = * Allmusic Rating|3|5… … Wikipedia
Abandon Your Friends — Infobox Album | Name = Abandon Your Friends Type = Album Artist = From Autumn to Ashes Released = August 30, 2005 Recorded = ??? Genre = Metalcore Length = 47:48 Label = Vagrant Producer = GGGarth | Last album = The Fiction We Live (2003) This… … Wikipedia
Abandon Your Friends — Álbum de estudio de From Autumn to Ashes Publicación 30 de agosto de 2005 Género(s) Metalcore screamo Duración 47:48 … Wikipedia Español
Amaze Your Friends — infobox Book | name = Amaze Your Friends title orig = translator = image caption = author = Peter Doyle illustrator = cover artist = country = Australia language = English series = genre = Crime novel publisher = Random House, Melbourne release… … Wikipedia